سرمایه اجتماعی و مدیریت ریسک جامعه محور

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: اولین سمینار تحلیل فضایی مخاطرات محیطی کلانشهر تهران
  • کد COI اختصاصی: MSEH01_095
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 855
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

الهام هومین فر

کارشناس پژوهشی و مدرس پژوهشکده سوانح طبیعی

وحید حسینی جناب

مدیر گروه مدیریت بحران پژوهشکده سوانح طبیعی

چکیده

بی شک کلان شهرهای ایران در معرض مخاطرات طبیعی هستند که می تواند شیرازه آنها را از هم بپاشاند. برای مثال بیش از هفتاد درصد شهرهای بزرگ ایران بر روی گسله واقع شده اند و کلان شهر تهران با حدود 15 گسله در معرض خطری سهمگین است که توجه خاصی را طلب می نماید. در کنار زلزله، سیل، سیلاب و رانش زمین و... مخاطرات دیگر این کلان شهر است. تجربیات جهانی نشان می دهد که مشارکت محله ای و استفاده از سرمایه های اجتماعی در کاهش مخاطرات و آسیب پذیری اجتماع نقش تعیین کننده ای دارند. حتی در نظریات و مدلهای جدید توسعه جایگاه اجتماع محلی و سرمایه اجتماعی موجود در آن شاخص بسیار مهمی است. سرمایه اجتماعی که در قالب مؤلفه هایی چون اعتماد اجتماعی، مشارکت، جریان اطلاعاتی، اعتماد و شبکه روابط اجتماعی تعریف می شود، می تواند با تسهیل عملکرد، مدیریت خطر را پایدار و نهادینه کند. در این راستا عمده سوالی که مطرح می شود آن است که چگونه می توان ظرفیت مردم و نهادهای محلی را در مدیریت مخاطرات بهبود بخشید و مشارکت آنها را جهت مدیریت بحران بالا برد؟ هدف این طرح مشخص نمودن جایگاه اجتماعات محلی و چگونگی نقش سرمایه اجتماعی در مدیریت مخاطرات کلان شهری چون تهران است. روش مورد استفاده در این مقاله روش مطالعه اسنادی، کتابخانه ای و تحلیل ثانویه بر روی تحقیقات و مطالعاتی است که در رابطه با موضوع انجام شده است. نتایج حاصل از این تحقیق، حاکی از آن است که مدیریت راهبردی مرسوم که اجتماع محلی را از قدرت و اعمال کنترل خارج می نماید، به ضعف مدیریت و تحلیل سرمایه اجتماعی که تسهیل کننده عملکرد در بحران است ختم می شود. در مقابل تکیه بر مشارکت محله ای و استفاده از سرمایه های اجتماعی، به پایداری مدیریت مخاطرات و کاهش آسیب پذیری منجر می شود. این مطالعه نشان می دهد که سرمایه اجتماعی عامل نهادینه کردن و پایداری مدیریت بحران است . این بررسی با تاکید بر مشارکت از سطوح پایین و واگذاری مدیریت و برنامه ریزی به اجتماع محلی به ارائه رویکرد و مکانیسمی های کاربردی در این زمینه می پردازد.

کلیدواژه ها

سرمایه اجتماعی، اجتماع محلی، مشارکت اجتماعی، مدیریت بحران

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.