برنامه ریزی توسعه خدمات گردشگری میان راهی با رویکرد احیاء کاروانسراهای واقع در مسیر راه ابریشم (نمونه موردی کاروانسرای آهوان)

امروزه اهمیت توسعه زیرساخت ها و افزایش سطح خدمات جاده ای مطلوب به مسافران و گردشگران داخلی و خارجی بیش ازپیش مورد توجه قرار گرفته است. با افزایش روز افزون آمار سفرهای جاده ای، علی الخصوص در ایام تعطیلات عید و تابستان،ضرورت تأمین و ارایه خدمات مناسب و کیفی به مسافران به منظور تشویق و ترویج امر سفر در جامعه و بالا رفتن سطح رضایت مندی، در کانون توجه مسئولین قرار گرفته است. از این رو طی سالیان گذشته سیاست های تشویقی و تسهیل در امر تأسیس و بهره برداری از مراکز خدمات بین راهی در دستور کار دولت و سازمان های ذی ریط بوده است. در راستای اجرای اینسیاست ها، سرمایه گذاری جهت احیاء و بهره برداری از کاروانسراهای واقع در مسیر جاده های میان شهری، از عوامل تأثیرگذار در کاهش هزینه های احداث تأسیسات جدید خواهد بود. ساخت کاروانسراهای جاده ای به منظور فراهم آمدن مکانی مناسب وامن جهت استراحت کاروان ها، از دوران صفوی در ایران رواج یافت و تا اواسط دوران قاجار ادامه داشت . بخش عمده ای ازاین کاروانسراها در مسیر راه ابریشم که شاهراه ارتباطی شرق به غرب بوده است، تأسیس شده اند. احیاء و تعیین کاربری این کاروانسراهای ارزشمند به کاربری اولیه آن ها که ارایه خدمات مسافری بوده است، می تواند خود به تنهایی به عنوان یک جاذبه گردشگری، نقش به سزایی در رشد و ارتقاء صنعت گردشگری در کشور ایفا نماید. کاروانسراهای سنگی و آجری آهوان، واقعدر 35 کیلومتری شهر سمنان، از مشهورترین کاروانسراهای میان راهی کشور است که در محور تهران به مشهد واقع گردیده و پتانسیل قابل توجهی جهت برنامه ریزی احیاء و ارایه خدمات به مسافران این مسیر پر تردد دارد. مقاله حاضر سعی دارد تا بااستفاده از روش های مطالعه اسنادی، تحلیلی و توصیفی به معرفی نقش محوری کاروانسراهای جاده ای در ارایه خدمات به مسافران پرداخته و به عنوان نمونه موردی روند برنامه ریزی جهت احیاء کاروانسرای آهوان را مورد بررسی قرار دهد.

کلیدواژه ها:

احیاء کاروانسراهای میان راهی ، خدمات گردشگری جاده ای ، صنعت گردشگری ، کاروانسرای آهوان ، راه ابریشم