تاثیر جهت ناهمواری ها بر شکل و ابعاد دره های یخچالی کواترنر مطالعه موردی اقلید

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: یازدهمین کنگره جغرافیدانان ایران
  • کد COI اختصاصی: IGAC11_150
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1163
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

غلام حسن جعفری

استادیار دانشگاه زنجان

چکیده

جهت و مقدار شیب ناهموایها از متغیرهای مهمی است که بر میزان ماده و انرژی ورودی و خروجی نواحی کوهستانی اثر بسیار زیادی دارد. این متغیرها بر میزان انرژی دریافتی از خورشید، بارش، تبخیر، سرعت و جهت وزش باد و... اثر گذاشته وناهمواری به عنوان یک سیستم در برابر آنها واکنش نشان میدهد. یکی از آثار این واکنش، شکل و ابعاد درههای کوهستانی میباشد. در اینجا با دیدگاه سیستمی و با استفاده از نرم افزار گلوبال مپر و روابط هیدرولوژیکی، ناهموارهای قله بل کوه سفیداقلید، با 3960 متر ارتفاع، بلندترین قله استان فارس مورد ارزیابی قرار گرفته است. سپس ابعاد و شکل درهها در جهتهایمختلف مقایسه گردیده اند. بررسیهای اولیه حاکی از آن است که درههای دامنههای جنوب و جنوب غرب (درههای نگار) شکل نزدیک به دایره داشته و نسبت به درههای دامنههای شمال و شمال شرقی (درههای نسار) از ضریب گراولیوس پایین تریبرخوردارند. چنین ویژگی ناشی از فرایندهای مختلفی است که در طول زمان در چگونگی فرم زمین مؤثر بوده اند. این عوامل یادرونی بوده اندو یا بیرونی. ولی آن چه بیشتر در شکل نهایی و کنونی ایران زمین نقش دارد عوامل بیرونی است که ناشی از خورشید، آب یخ باد و یا ترکیبی از آنهاست که در طی زمانهای متمادی در منطقه حاکمیت داشته اند. با توجه به ارتفاع وموقعیت جغرافیایی و مطالعات قبلی وجود یخچالهای کواترنر در منطقه قریب به یقین است که نقش اصلی را در فرم زایی منطفه داشته اند. در طی دوره هولوسن نیز با بارشهای مختلف جامد یا مایع و تبخیر متفاوت و... درهها را به شکل کنونی درآورده که تفاوتهای آشکاری با هم دارند. آگاهی از این تفاوتها در مدیریت صحیح منابع آب به برنامه ریزان محیطی کمک بسیار زیادی میکند.

کلیدواژه ها

اقلید، گلوبال مپر، نسار، نگار، ضریب گراولیوس، سیستم، جهت

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.