الناز کوهی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب، گروه معماری، تهران، ایران
عباس علی طایفی نصرآبادی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین
عاطفه دهقان توران پشتی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب

در هر یک از محله های بزرگ و متوسط شهرهای تاریخی، یک مرکز محله وجود داشت. این مراکز از نظر کالبدی و شکل به دوصورت وجود داشتند. نخست به صورت یک راسته یا گذر که کمی از گذرهای دیگر در محل استقرار فضاهای تجاری و اجتماعیعریض تر بودند. نوع دوم مرکز محله به صورت میدانچه بوده، این میدانچه ها اغلب در محل تقاطع چند راه یا در کنار راه اصلیمحله قرار داشتند و در پیرامون برخی از آنها تعدادی دکان برای عرضه کالاهای ضروری روزانه و هفتگی اهالی محله قرار داشت.همچنین مسجد، حمام، آب انبار و بعضی دیگر از فضاهای عمومی محله در کنار همین میدان ساخته می شد. لینچ بیان می کندبعضی محلات مانند آدم های تودار و در خود متمرکز هستند، بی آنکه به شهری که در آن واقعند توجهی داشته باشند. پاره ای »دیگر از محلات صداقت دارند و با عوامل حول و حوش خود پیوند یافته اند.

محله، تحولات محله، عصر باستان، عصر معاصر