لیلا ابوالحسنی - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان، گروه علوم و صنایع غذایی، قوچان، ایران
اسماعیل عطای صالحی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان، گروه علوم و صنایع غذایی، قوچان، ایران
رضا اسماعیل زاده کناری - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، واحد ساری، گروه علوم و صنایع غذایی، ساری، ایران

پگانوم هارمالا (گیاه اسپند) یک گیاه بومی مناطق خشک مدیترانه شرقی تا شمال هند می باشد. در تحقیقات آزمایشگاهی از عصاره اسپند، جهت از بین بردن میکروب ها استفاده شده و در طب سنتی مصارف دارویی داشته است. در این پژوهش ویژگی های آنتی اکسیدانی و میزان ترکیبات فنولی کل استخراج شده از اسپند با استفاده حلالهای آب، اتانول و اتانول- آب مورد ارزیابی قرار گرفت. بالاترین میزان ترکیبات فنولی از عصاره آبی، اتانول-آب و سپس از اتانول حاصل شد. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها با آزمون های به دام اندازی رادیکال های آزاد DPPH و β- caroten بررسی شده و با آنتی اکسیدان سنتزی TBHQ مقایسه گردید. عصاره های آبی و اتانول-آب بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی را در تمام آزمون های انجام شده نشان دادند. نتایج نشان داد که دانه اسپند با داشتن فعالیت آنتی اکسیدانی قابل توجه، منبعی غنی از ترکیبات آنتی اکسیدانی است.

اسپند، عصاره، پایداری ترکیبات فنولی، فعالیت آنتی اکسیدانی