فرخ طهماسبی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی
راضیه تیموری - مدرس دانشگاه زنجان و دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز

پایداری اجتماعی و فرهنگی اشاره بر حفاظت و نگهداری روابط و مفاهیم اجتماعی دارد که عاملی جهت تقویت و تحکیم سیستمهای فرهنگی میباشد. همچنین شامل حفظ و گسترش ارزشها و روابط اجتماعی شهروندان در سطح شهرها میباشد. فضاهای عمومی شهری عاملی مؤثر جهت شکل گیری و انسجام پایداری اجتماعی و فرهنگی در سطح شهرها میباشد. در این راستا ناپایداری اجتماعی، به عنوان مانعی در تحقق سایر ابعاد توسعه پایدار شهری عمل میکند که میتوان آنرا پیامد گسترش بیرویه فضائی شهرها، همراه با فقدان مدیریت مشارکتی و عدم توجه به نیازهای اجتماعی شهروندان تلقی نمود. نمود فضایی بیتوجهی به ابعاد اجتماعی برنامههای توسعه شهری رامیتوان از کمبود فضاهای عمومی مناسب و با هویت و عدم توجه به باززندهسازی فضاهای عمومی موجود شهری تشخیص داد. نبود چنین فضاهایی به مفهوم نادیده گرفتن اهمیت تعامل اجتماعی بعنوان پیشنیاز همگرائی روابط شهروندان، تشکیل سرمایه های اجتماعی، مشارکت و نهایتا پایداری اجتماعی به عنوان ضرورتی انکارناپذیر در تداوم حیات شهر سالم تلقی نمود. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی سعی گردیده است ضمن بیان مفهوم پایداری اجتماعی و فرهنگی، نقش فضاهای عمومی شهری در ارتقاء سطح پایداری اجتماعی و فرهنگی سنجیده شود و ضرورت توجه مدیریت شهری را به خواسته های اجتماعی شهروندان با خلق و ارتقاء کیفیت چنین فضاهایی متذکر شود. نتایج بیانگر این واقعیت میباشد که تداوم فعالیتهای اجتماعی- فرهنگی و مشارکت شهروندان در فضاهای عمومی به ایجاد و گسترش سرمایه های اجتماعی و در نهایت به پایداری اجتماعی و فرهنگی در شهر منجر خواهد شد.

فضاهای عمومی شهری، پایداری اجتماعی، پایداری فرهنگی، مشارکت، شهروندان