بررسی تأثیر عصاره هیدروالکلی صمغ ریشه آنغوزه (Ferula assa foetida.L) بر پارامترهای اسپرم و میزان تستوسترون در موشهای کوچک نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

آنغوزه (Freula assa-Foetida.L) گیاهی چندساله و از خانواده چتریان است که در طب سنتی برای درمان اختلالات عصبی، صرع، بیماری های گوارشی و ضد درد و ... استفاده می شود. در مطالعه حاضر اثر عصاره هیدروالکلی گیاه آنغوزه بر محور هیپوفیز گناد درصد تحریک و تعداد اسپرم و اسپرماتوژتر مورد بررسی قرار گرفته است در این تحقیق تجربی از 40 سر موش سوری نر نژاد NMRI (3g±28) استفاده شد. حیوانات به صورت تصادفی به 5 گروه (n-8) کنترل، دیابتی و دیابتی های تحت درمان به دور 50-25 و 100 mg/kg عصاره گیاه تقسیم شدند. برای دیابتی کردن موش ها استرپتوزوترسین با یک تک دوز به صورت درون صفاقی تزریق می شود. عصاره هیدروالکلی ریشه آنغوزه به روش پرکو لاسیون تهیه و با مقادیر 25-50 و 100 mg/kg به هر موش به مدت 28 روز بصور درون صفاقی تزریق می شود. در پایان یک هفته پس از آخرین تزریق عصاره، موش ها توسط کلروفوم بیهوش شده و خون گیری مستقیم از قلب انجام گیرد و بلافاصله بیضه ها و اپیدیدم از بدن خارج گردیدند . اسپرم ها از بخش دمی اپیدیدیم راست جمع اوری شده و جهت شمارش، میزان تحرک ارزیابی شدند. بیضه ها پس از وزن شدن در فیکساتیو فرمالین قرار گرفتند و جهت مطالعه بافتی پس از تثبیت بیضه راست در فرمالین 10 %، مقاطع 5 میکرونی تهیه و با روش H & E رنگ امیزی گردیدند سطح سرمی هورمون های تستوسترون ، LH و FSH با استفاده از روش الایزا سنجیده شد. جهت مقایسه میانگین داده ها از آنالیز واریانس یک طرفه ANOVA و متعاقب آن تست توکی با استفاده از نسخه 16 نرم افزار SPSS استفاده شد بررسی نتایج حاصل نشان داد که تعدادوتحرک اسپرم ها (0.001>p) و سط سرمی تستوسترون (0.05>p) در موش دیابتی در مقایسه با گروه کنترل بصور معنی داری کاهش یافت. همچنین در گروه دیابتی تعداد سلول های اسپرماتوگونی کاهش یافته و تعداد اندکی اسپرم در حفره مرکزی لوله های منی ساز دیده شد. اما درمان با عصاره هیدروالکلی صمغ آنغوزه نتوانست ساختار بیضه و پارامترهای اسپرم و مقدار هورمون تستوسترون را درموش های دیابتی تحت درمان با عصاره بهبود ببخشد. با توجه به یافته های این پژوهش احتمالا عصاره هیدروالکلی انغوزه نمی تواند در کاهش اختلال تولیدمثلی مبتلایان به دیابت مؤثر باشد. به این صورت که کاهش معنی داری در تعداد کل اسپرم ها در گروه پنجم (دوز 0.001p ) ا (100mg/kg <) مشاهده شد. عصاره صمغ و ریشه آنغوزه، با داشتن ترکیبات کومارینی، می تواند موجب کاهش تعداد، درصد تحرک اسپرم، وزن بیضه، هورمون تستوسترون و اسپرماتوژنر شود.

کلیدواژه ها:

عصاره هیدروالکلی گیاه آنغوزه ، استرپتوزوتوسین ، FSH ، LH ، تستوسترون ، اسپرماتوژنز