مریم السادات اسعدی فیروز آبادی - استادیار دانشگاه پیام نور
احمد طحانی - کاردان معماری دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی پیام نور یزد

عمران و توسعه یکی از مهمترین جنبه های زندگی اجتماعی بشر است که طی هزاران سال حیات آدمی وجود داشته است. انسان از همان روزهای نخستین خود به فکر ایجاد سرپناهی برای خود بوده و پس از آن به عمران و توسعه محیط زندگی خویش با داشته های خود پرداخته است. در سفرنامه ابن بطوطه که حاصل چندین سفر پی در پی و طولانی نویسنده آن به دور دنیاست، شواهدی از وضعیت عمرانی شهرها و مناطق مورد بازدید وی ارائه شده است. ابن بطوطه در اثر خود، تصویری از عمران و توسعه در شهرهای آن روزگار را ارائه کرده است. وی که در دوران حیات خود به بیشتر شهرهای سرشناس آن روزگار سفر کرده است، با ارائه توصیفاتی از شهر بلخ و خرابیهای آن، شهر هرات، شهر جام، طوس، نیشابور، دمشق و... اطلاعات مفیدی از وضعیت عمرانی آن روزگار بدست می دهد. ابن بطوطه توصیفاتی نیز از مسجد جامع دمشق ارائه کرده است. مکه و مسجد الحرام نیز از دید و قلم ابن بطوطه پنهان نمانده است. در این مقاله که به شیوه توصیفی_تحلیلی نگاشته شده است، عمران و توسعه در توصیفات ابن بطوطه مورد بررسی قرار می گیرد

عمران ، توسعه ، معماری ، ابن بطوطه ، سفرنامه