محمدرضا یزدانی - کارشناس ارشد آبخیزداری ، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، بخش تحقیق
ستار چاوشی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
محمود متین - کارشناس ارشد آبخیزداری مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفها
فیض الله رهنما - کارشناس ارشد منابع آب، مدیریت آبخیزداری سازمان جهاد کشاورزی استان اصفه

قنوات موجود در ایران سرمایه های عظیمی هستند که طی نسلهای متمادی پدید امده اند. توجه و حفاظت از آنها باعث حفظ این سرمایه عظیم خواهد شد که این بجز آب حفاظت کامل از ابهای زیر زمینی و نظارت کامل بر استحصال آنها میسر نیست. در صورت عدم استفاده از آب قنات، جریان آب بسوی مناطق پست تر زهکشی شده و آب به تدریج بدون استفاده از منطقه خارج می شود. این مشکل بخصوص در فصل زمستان محسوستر است. استفاده از تکنولوژیهایجدید می تواند مکمل سیستمهای ابرسانی کهن باشد ولی قبل از هر اقدامی باید مطالعات جامع در منطقه صورت گیرد و کارایی آن ارزیابی شود. یکی از راهکارهای مناسب جهت تغذیه سفره های آب زیر زمینی ، افزایش آبدهی و کنترل آب قنوات با استفاده زا سدهای زیر زمینی است که به دوروش می توان از آنها استفاده برد: می توان آنها را در مکانی مناسب احداث نمود تا سبب قطع جریان آبهای زیر زمینی شوند و آبرا نگه داشته و از هدر رفتن آن جلوگیری نمایند و دیگر اینکه از آنها بصورت موانع یا بندهایی در قنوات جهت نگهداشتن موقتی آب و تاخیر دادن جریان آب تا زمان احتیاج استفاده کرد. در این تحقیق جنبه های مختلف استفاده از سدهای زیر زمینی جهت تغذیه سفره های آب زیر زمینی و کنترل آب قنوات با استفاده ازدو روش ذکر شده مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.

قنات ، آب زیر زمینی ، سدهای زیر زمینی