امیر حسن حسینی - دانشجو کارشناسی ارشد گل و گیاهان زینتی دانشگاه فردوسی مشهد
علی تهرانی فر - استاد گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
لیلا سمیعی - استادیار گروه گیاهان زینتی پژوهشکده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد
محمود شور - دانشیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

آلیوم بخش بزرگی از گیاهان خانواده آلیاسه را تشکیل می دهند و شامل گروه های متنوعی از گیاهان علفی چند ساله با ساقه های ریزوم دار و یا پیازی می باشند. در جنس آلیوم بسیاری از گیاهان با ارزش اقتصادی و گونه های زینتی وجود دارد. در ایران حدود 100 گونه آلیوم وجود دارد که تنها 30 گونه از آن از استان خراسان گزارش شده است. چهار زیر رده اصلی این جنس شامل آلیوم، ریزیریدیوم، ملانوکرومیوم، آمرآلیوم هستند. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار گونه بذری (A.kuhsorkhense ، A.stipitatum، A.xiphopetalum، A.ellisii) در تیمار دمایی (5، 10، 15، 20، 25 درجه سانتی گراد) اجرا و در هر تیمار حرارتی 4 تکرار 25 تایی بذر در نظر گرفته شد، سپس درصد و سرعت جوانه زنی و میانگین زمان جوانه زنی بذور در هر درجه حرارت محاسبه می شود. نتایج تجزیه واریانس داده ها مشخص کرد که تمامی تیمار ها اعم شامل از دما و گونه و اثر متقابل آنها برای کلیه صفات ارزیابی شده در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بوده است. نتایج به دست آمده بیانگر این است که دمای 5 درجه بیشترین میزان درصد ، سرعت و میانگین زمان جوانه زنی را داشته است. و در تمامی گونه های جوانه زنی در دمای 5 درجه اختلاف بسیار معنی درای با سایر دماها وجود داشت. بیشترین سرعت جوانه زنی مربوط به A.ellisii و کمترین سرعت جوانه زنی را A.kuhsorkhense و A.stipitatum نشان دادند.

آلیوم، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین زمان جوانه زنی