منصوره افقهی - دانشجوی دکترای سیاستگذاری فرهنگی
محمدباقر بابایی طلاتپه - دانشیار اندیشه سیاسی دانشگاه امام حسین(ع)

در میان ابزارهای نوین ارتباطاتی و اطلاعاتی، اینترنت از ابتدای ظهور خود بسیار سریعتر از رسانه های پیش از خود در دنیا رواج یافت. گسترش سریع اینترنت باعث شده که در سالیان اخیر مطالعات گسترده ای درباره اثرات و کاربردهای آن انجام گیرد؛ هرچند بدلیل جوان بودن این رسانه هنوز بر سر اثرات مثبت و منفی آن توافقی حاصل نشده است ، اما همین مباحث نشان دهنده جدی شدن فضای مجازی می باشد. می دانیم که فناوری های نوین ارتباطاتی هرگز دارای بار خنثی نیستند و علاوه بر تغییر و یا دگرگونی فرهنگ ها، فرهنگ خاص خویش را نیز عرضه می کنند؛ به گونه ای که به تولید فرم های جدید انسان اجتماعی و عملکردهای جدید فرهنگی منجر می شوند. در نوشتار حاضر با استفاده از روش تحلیل ثانویه ی تحقیقات صورت گرفته در حوزه اینترنت و اثرات فرهنگی- اجتماعی آن درصدد یافتن پاسخ به سوالات زیر هستیم: آیا اینترنت به عنوان زیرمجموعه ای از فناوری های اطلاعات و ارتباطات در تغییر بخش بینشی و ارزشی انسانها تأثیرگذار بوده است؟ آیا استفاده از ابزارهای نوین ارتباطاتی به ایجاد تأخر فرهنگی انجامیده است و یا به زدودن آن کمک کرده است؟ به طور کلی پیامدها و ابعاد فرهنگی استفاده از اینترنت چیست و چگونه می توان راهکارهایی برای پیشگیری و یا حل معضلات مربوط به حوزه فضای مجازی پیدا کرد؟

فناوری های اطلاعات و ارتباطات؛ اینترنت؛ فرهنگ؛ تحول فرهنگی؛ تأخرفرهنگی