سیدمجید مسدد - دانشجوی سال دوم کارشناسی ارشد فیزیک دریا دانشکده علوم دریایی نور
مسعود ترابی آزاد - دکترای تخصصی قیزیک دریا ، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شما
داریوش منصوری - کارشناس ارشد مهندسی دریا ، مربی دانشکده علوم دریایی نور

پرتونگاری صوتی اقیانوس اکنون به صورت یک فناوری مدرن در حال پیشرفت است که می تواند ساختارهای سرعت صوت در ابعاد میانی را اندازه گیری کند . منطقه ساحلی به قسمتهای کم عمق دریا که نزدیک به خشکی هستند و درکتب مختلف تعریفات مختلفی برای ساحل آورده می شود . در اکثر کتب مربوط به علوم دریایی و اقیانوسی منطقه ساحلی آب دریا اینگونه تعریف می کنند : منطقه ساحلی به خشکی کنار دریا تا مسافت یک کیلومتر و قسمت دریایی تا عمق سی متری گفته می شود . یکی از بهترین راههای مطالعه و کنترل جریانها ، امواج و انتقال بار بستر در آبهای ساحلی ، پرتو نگاری صوتی و عکسبرداری توسط انتشار صوت زیر آب است .در اینگونه مطالعات ، شبیه سازی کامپ یوتری حاصل از پرتو نگاری صوتی ساحلی نتیجه مطالعه سواحل را به صورت یک مدل فیزیکی و تصویری واضح نشان می دهد . از جمله مدلهای ارائه گردیده در اینگونه شبیه سازیهای ساحلی ، مدل گردابی دو بعدی است که جریانهای مدور و گردابی در سواحل را مدلسازی می کند . این مقاله میدانهای گردابی جزر و مدی را که به صورت شبیه سازی شده به دست می دهد ، این راهکار را در پی می گیرد که به وسیله سیستم پرتو نگاری صوتی ساحلی تشکیل شده از پنج تا هفت ایستگاه صوتی واقع در حواشی میدانهای گردابی حوزه ساحلی که به شکل مربعی به ابعاد LX L در مقیاس 5km × 5km در نظر گرفته می شود ، انجام می گیرد .مطالعات پرتو نگاری صوتی در آبهای ساحلی نشان داده که میزان انحراف استاندارد عمقیابی صوتی در سواحل و مناطق کم عمق حوزه های دریایی کم است . برای شبیه سازی پرتو نگاری صوتی ساحلی ، میدانهای ورتکس ایجاد شده به وسیله جریانهای جزر و مدی قوی به وسیله یک مدل طیفی دو بعدی ایجاد می گردند . میدانهای این مدل توسط یک تابع جریان بتنهایی توضیح داده می شوند و ابزار کمکی جهت این مدلسازی ، تفکیک فضایی و زمانی سیگنالهای صوتی ارسالی است که در نظر گ رفته می شوند و در نهایت نظیر سازی جریانهای جزر و مدی شدید و خفیف در مناطق ساحلی یا رودخانه ها به عمل می آید .