تاریخچه، ساختار، جایگاه، نقش و اهمیت قنات در ایران
- سال انتشار: 1384
- محل انتشار: کنفرانس بین المللی قنات
- کد COI اختصاصی: ICQ01_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 6927
نویسندگان
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران
چکیده
فلات ایران بصورت بیابانی وسیع است و بارش سالانه در بیشتر مناطق ایران (به جز بخشهای شمال غربی و حاشیه جنوبی دریای خزر) در حدود 15 تا 25 سانتیمتر می باشد که در مقایسه با سایر مناطق جهان از نظر فعالیتهای کشاورزی عملا لم یزرع محسوب می شوند. ایرانیان برای رفع مشکل کم آبی تکنیک جالبی را ابداع کردند که قادر است آب را از سفره های آب زیر زمینی از زیر ارتفاعات و کوهها به مناطق با ارتفاع کمتر و به سوی دشتها گسیل دارد. شواهد و قراین بسیار حاکی از آن است که ایرانیان مخترع فن قنات بوده اند و به احتمال قریب به یقین برای اولین بار معدنکاران سرب شمال غرب ایران از این سیستم استفاده نموده اند. قنات با ویژگیهای خاص خود ساخته می شود. ساختار قنات در همه جا مشخص و یکسان است و از انجایی که هزینه ساخت قنات زیاد بوده و بایست سالیان سال کار کند و در خدمات مردم باید مسئله مهم، حفاظت و نگهداری قنات است. همچنین احداث قنات یا قنوات جدید در محل نبایستی بر روی قنات یا قنوات قدیمی و میزان آب آنها تاثیربگذارد. قنات دارای فوائد اقتصادی زیادی می باشد. قنات امکان حصول محصولات گوناگون نظیر غلات (گندم و جو) و انواع محصولات دیگر نظیر چغندرقند، تنباکو، خربزه، شلغم، انار، پیاز و غغیره را بخصوص در نواحی خشک و کم آب که منابع آبی دیگر وجود ندارد فراهم می کند. از فوائد اقتصادی دیگر قنات امکان صید ماهی از آب قنوات ، جذب توریسم به عنوان یک مکان گردشگری و توریستی و غیره می باشد. اهمیت قنالت تنها در تامین آب آشامیدنی وکشاورزی نیست بلکه یکی از فوائد مهم قنات فراهم کردن زمینه مناسب برای همبستگی و مشارکت اجتماعی در امور و ترفیع و ترویج فرهنگ زیست گروهی و در نتیجه استوار کردن جامعه است. مقایسه منابع آبی مناطق شرقی و غربی کشور نشان می دهد که مناطق شرقی کشور از داشتن رودهای بزرگ و پر آب محروم بوده حال آنکه اکثر رودخانه های معروف ایران در غرب کشور جریان دارند و حدود دو پنچم آبهای مصرفی شرق کشور توسط قنوات واقع در این مناطق تامین می گردد. کمبود آب در مناطق شرقی کشور و استفاده از قنات موجب حداکثر بهره برداری از آب و نظام تولید زراعی سنتی جمعی (بنه) شده است. همین عامل باعث گردیده که فرهنگ آبیاری در مناطق شرقی غنی تر از مناطق غرب بوده و بازده محصولات سنتی در منطاق شرقی به خحاطر تکنیکی که ساکنین این نواخی در کشت جمعی بکار می بنرد به مراتب از مناطق غربی بیشتر شود.کلیدواژه ها
آبیاری ، قنات ، کوره ، میله ، آبدهی ، کانال ، سد ، تهویه ، سیل بندی ، چشمه ، چاه ، کولمقالات مرتبط جدید
- احیای معماری بومی از طریق اگروتوریسم (گردشگری کشاورزی): تحلیل تجربیات موفق بین المللی
- مدل سازی تاثیر متغیرهای اقلیمی بر غلظت دی اکسید گوگرد (SO₂) با استفاده از رگرسیون چندگانه و تحلیل مولفه های اصلی (PCA) مطالعه موردی: استان مازندران
- بررسی هیدرولیکی پل سفید اهواز با رویکرد توسعه پایدار زیرساخت های شهری
- تحلیل و ارزیابی سیاست ها و راهبردهای مدیریت سکونتگاه های غیررسمی با تاکید بر ارتقای کیفیت زیست پذیری در مناطق کمتر توسعه یافته شهری
- بررسی سیرتحول مداخلات در نوسازی بافت فرسوده و ارزیابی سیاست برونسپاری
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.