علیرضا دارابی - دانشجوی مقطع دکتری رشته ژنتیک و اصلاح نژاد دام، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
ناصر امام جمعه کاشان - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
جمال فیاضی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین
مهدی امین افشار - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

این مطالعه جهت انجام مطالعات ژنتیکی و فیلوژنتیکی با بررسی ناحیه سیتوکروم اکسیداز(COI) IازDNAمیتوکندریایی mtDNA گونه برزم لب پهن یاBarbus barbulusانجام شد. تعداد 32 نمونه از این گونه از 3 جمعیت ( رودخانه کارون در اهواز، رودخانه کارون در شوشتر و رودخانه جراحی در شادگان) جمعآوری گردید. تکثیر ناحیه سیتوکروم اکسیداز IازDNAمیتوکندریایی استخراج شده به طول تقریبی 660 جفت باز به کمک جفت پرایمرهایCOI-625 R و COI-625 Fصورت گرفت. توالییابی 15 محصولPCR انجام و به کمک برنامههای 5.0.9Arlequin و 3.5 MEGA5 ،BioEditمورد بررسی قرار گرفت. میانگین تنوع نوکلئوتیدی درون 3 جمعیت بترتیب 0/0219و0/0206و0/0461 نشان داده شد. این نتیجه نشاندهنده تنوع نوکلئوتیدی پایین در درون جمعیتهای این گونه است. درخت فیلوژنتیک آنها براساس ماتریس فاصله ژنتیکی با روشUPGMAبابرنامه MEGA5 رسم شد نشان داد که 3 جمعیت این گونه به 2 گروه جدا شدند. جمعیت رودخانه جراحی و کارون در شوشتر در یک گروه و کارون در اهواز در گروه بعدی قرار گرفتند. بخش عمده واریانس ژنتیکی 92/8درصد موجود در بین جمعیت های برزم لب پهن است که نشاندهنده تبادل ژنتیکی بسیار کم و تلاقی کم بین رودخانه های کارون و جراحی است و تأیید کننده پایین بودن تنوع داخل جمعیتها است. این نتایج برای حفظ تنوع ژنتیکی این گونه در سطح مناسب، پیشنهاد میدهد از تبادل و انتقال گله های برزم لب پهن بین دیگر رودخانه ها جلوگیری گردد و همچنین از مولدهای جدید برای تکثیر و رهاسازی استفاده گردد

باربوس ماهیان ، mtDNA ، سیتوکروم اکسیدازI ، توالی یابی