محمدرضا آشتیانی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آشتیان
فاطمه رفیعی - کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

یکی از پدیده های مشاهده شده در اقتصاد این است که اقتصادهای فقیر از منابع طبیعی نسبت به کشور های غنی از رشد و توسعه بالاتری برخوردار هستند. این امر هم در دوره های فعلی مشاهده شدهاست و هم در گذشته وجود داشته است. برای مثال، در قرن 16 حجم زیادی از طلای غارت شده ازآمریکا به صندوق حکومتی اسپانیا واریز شد. آثار مخرب این تروت هنوز بع از چهار قرن در اسپانیامشاهده می شود. همچنین در قرن 19 و 20 همه کشور های فقیر از منابع مثل ژاپن و سوئیس، نسبت به کشوری مثل روسیه جلوتر بودند(ساکس و وارنر، 1997). پس از بروز بیماری هلندی 4 در حدود چهار دهه گذشته بحث بر سر عوارض نفت دراقتصاد مطرح شد. شروع این مطالعات با کارهای لین و تورنل (1995 و 1996 و 1998)، گیلفاسون ،هربرتسون و زوگا (1996)، ساکس وارنر (2001، 1997، 1995) آوتی (2001)، ملوم، معین و تورویک (2006) بوده است، و تبعات ناشی از آن در کشور های نفت خیز به پدیده بلای منابع شهرت یافته است. واژه بلای منابع بدین معنا نیست که تمام کشور های دارنده نفت عملکرد های اقتصادی پایینی دارند بلکه در اینبین کشور های مثل نروژ، ایالات متحده، اندونزی، مالزی و بوتساناوا نیز وجود دارند که با مدیریت صحیحمنابع و جریان ورودی درآمد های حاصل از منابع طبیعی توانسته اند پیشرفت های اقتصادی قابل ملاحظه