سیدمهدی ادنایی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم
محسن دهقانی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم
پرویز غلامی - دانشجوی دکتری علوم مرتع دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حسین باقری - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قم

جهت تشخیص آمادگی مرتع برای ورود دام جمع آوری داده هایی از فنولوژی گیاهان مرتع لازم است. گونه بره تاغ (Halocnemum strobilaceum) از گونه های مهم و غالب درمناطق شور استان قم می باشد که به عنوان علوفه زمستانه درمراتع قشلاقی و هالوفیت مورد استفاده دامها قرار می گیرد. این تحقیق در مراتع حاشیه حوض سلطان واقع در 35 کیلومتری شمال شرق قم بمدت 4 سال (1389-1386) اجرا شد. در این مطالعه تعداد 30 پایه از گونه بره تاغ در داخل منطقه حصارکشی شده انتخاب و به مدت چهار سال مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات مربوط به مراحل فنولوژی گیاه برای هر پایه در مقاطع زمانی 15 روزه در مرحله رویشی و 7 روزه در مرحله زایشی اندازه گیری و در فرم های ویژه ای ثبت گردید. در طول چهار سال مطالعه، شروع رشد گونه بره تاغ از ابتدای فروردین ماه آغاز گردید به طوریکه میانگین رشد آندر هفته دوم فروردین به 2 سانتیمتر رسید . رشد رویشی گیاه تا اوایل شهریور ماه ادامه یافته که دراین مرحله طول رشدگیاه به 15 سانتی متر می رسید. مرحله گلدهی از اواخر شهریور و با ظهور غنچه بر روی ساقه های گل دهنده آغاز میگردد و با ظهور پرچمهای گل ، گرده افشانی تا اواخر مهر ماه ماه ادامه می یابد. تشکیل بذر در گیاه بره تاغ از اواسط آبانماه آغاز و تا اوایل آذر ماه و رسیدن کامل بذر به مدت یک ماه و تا اوایل دی ماه به طول انجامید. پس از این مرحله گیاهکاملا خشک شده و مورد تعلیف دامها قرار می گیرد. ارتفاع این گونه در مرحله بذر دهی به 18 سانتیمتر می رسد. درمجوع مراحل فنولوژی در طی سالهای اجرای طرح تغییر چندانی نداشت به جز در سال دوم طرح که مراحل گلدهی وبذردهی حدود یک هفته تا ده روز زودتر از سایر سالها اتفاق افتاد.

فنولوژی،گیاهان شورروی ، بره تاغ ، حوض سلطان ، قم