ابراهیم شهرکی - عضو هیئت علمی دانشگاه زابل

امروزه امکان سنجی توسعه ی بخش های اقتصادی و کشاورزی با استفاده از مدلهای تحلیلی رواج گستردهای یافته است. لذا در اینطرح تاثیر پخش سیلابها را در منطقه سیستان در جهت تامین علوفه و دامداری با استفاده از مدل سوات که مشتمل بر نقاط قوت،ضغف، فرصتها و تهدیدها است مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس وضعیت موجود، از طریق پرسشنامه تعداد 8 قوت، 8 ضعف،9 فرصت و 10 تهدید توسط دو گروه که عبارتند از دست اندرکاران منابع طبیعی ( 100 نفر )، دامداران ( 100 نفر ) بررسی گردید. و سپس با استفاده از نرم افزار SPSS مجموع فراوانی، فراوانی نسبی، درصد فراوانی نسبی و رتبه هر یک از نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها از دیدگاه دو گروه پاسخ دهنده محاسبه شد. و ماتریس SWOT را برای تعیین راهبردهای رقابتی، بازنگری، تنوعی و تدافعی رسم نمودیم. آزمون در قالب طرح تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که از بین مؤلفه ها، مؤلفه رویش گیاه نی که در حالت خشک وسبز مصرف فراوان دارد مهمترین قوت و از بین رفتن پوشش گیاهی در اثر چرای بیرویه، مهمترین ضعف دامداریهای موردمطالعه هستند. علاوه بر این مؤلفه های، رونق گرفتن زندگی دامداران به عنوان مهمترین فرصت خارجی، و عدم سرریزشدن سیلاباز افغانستان منجر به کاهش دام و دامداری، به عنوان مهمترین تهدید خارجی دامداریها قلمداد می شود. تجزیه و تحلیل های تجربیدر منطقه مطالعه شده نشان می دهد که خشکسالی های چند سال اخیر دامداران صنعتی، سنتی و عشایر را در تنگنای شدیدی قرار دادهاست که نیازمند بازنگری در راهبردها و ارائه سیاست های مناسب در جهت رفع محدودیتها و استفاده از مزیتهای نسبی موجود است.

سیلاب، راهبرد، علوفه، دامداری، سیستان