نسیم مختاری - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد
علی شهنوازی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
اساعیل پیش بهار - عضو هیات علمی گروه اقتصادکشاورزی دانشگاه تبریز

از آنجایی که گندم یکی از اساسیترین کالای مورد نیاز آحاد مردم در اقصی نقاط کشور بوده و تأمین نان مصرفی ازحساسترین فعالیت های دولت محسوب می شود. لذا لزوم برنامه ریزی برای تأمین به موقع این نیاز از اهم امور برنامه ریزی کشور است. در این راستا لازم است برای بهبود حمل و نقل آن برنامه ریزی شود، ولی مرحله آغازین هر برنامه ریزی، شناخت وضعیت موجود میباشد. لذا به این منظور و با توجه به اهمیت حمل و نقل گندم، تلاش شد تا مسیر بهینه حمل و نقل آن از سیلوها به کارخانجات آردسازی استان آذربایجان شرقی تعیین شود. نتایج حاصله نشان دهنده این بود که از بین 306 مسیر موجود در استان، تنها 19 مسیر بهینه جهت انتقال گندم از سیلوها به کارخانجات آردسازی وجود دارد. نتایج نشان داد که در بیشتر موارد، مقدار ذخیره و نگهداری گندم در مبدأهای حمل گندم، با مقدار مورد نیاز جهت حمل به مقصدهای مورد نظر (کارخانجات آردسازی) متناسب نیست. بررسی هزینه های کاهش یافته (R.C) در اثر استفاده از مسیر بهینه نشان داد که کمترین R.C در این تحقیق مربوط به مسیر سیلوی اطهر مراغه تا آردسازی سنبل مراغه بود و بیشترین R.C در مسیر سیلوی اطمینان بناب تا آردسازی اهر مشاهده شد. بررسی دامنه امکانپذیر بودن حمل و نقل گندم بین سیلو و کارخانجات آردسازی نشان داد که سیلوهای ارسمهر شبستر، اطهر مراغه، برکت گندم آذرشهر، ساکیان تبریز و سبلان بستان آباد بیشترین تغییرات از بین سیلوهای مورد مطالعه را دارند.