رضا زکی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران گرایش سازه های هیدرولیکی
نجف هدایت - استاد علوم آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول،
علی محمد اخوند علی - استاد علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

پل ها به عنوان سازه های مهم ارتباطی روی رودخانه ها احداث گردیده که مهمترین عوامل ناپایداری آنها آبشستگی موضعی در اطراف پایه های آن می باشد. وجود این سازه ها می تواند تاثیرات بسزایی از جمله تغییرات در شرایط هیدرولیکی منجمله الگوی ترسیب و ایجاد گردابه ها در اطراف پایه های آنها گردد که تبعات آن افزایش نیروهای هیدرودینامیکی وارده به پایه ها می باشد و باعث فرسایش بستر رو دخانه (کف کنی) می شود. یکی از شیوه های مقابله با تاثیرات فوق، نصب طوق در پایه های پل هاست که جریان های رو به پایین را کاهش داده و از این رو فعالیت گرداب های نعل اسبی تضعیف و شروع روند آبشستگی را به تاخیر می اندازد. در این تحقیق از مدل عددی CFD استفاده از نرم افزار Flow- D مورد استفاده قرار گرفته لذا با استفاده از این مدل تاثیر طوق بر توزیع سرعت جریان در اطراف پایه پل بررسی گردید تا از این طریق مناسب ترین قطر طوق نسبت به بستر و محدوده طوق در اطراف پایه و مناسب ترین عوامل تاثیر گذار بر کاهش گردابه و جریان آشفته تعیین شود تا از این طریق فرسایش بالقوه کاهش یابد. نتایج حاصله نشان از تاثیر معنی دار طوق در پایه استوانه ای بعنوان عامل تاثیر گذار بر آشفتگی جریان و کاهش عوامل فرسایش دارد. نتایج حاصله نشان از تاثیر معنی دار شکاف در پایه استوانه ای بعنوان عامل تاثیر گذار بر آشفتگی جریان و کاهش عوامل فرسایش دارد. نتایج همچنین نشان داد که پایه پل با نسبت L/B=3 مناسب ترین گزینه برای طول شکاف پایه پل شکافدار می باشد.

شکاف، پایه پل، الگوی جریان، کنترل آبشستگی، مدلFlow- D