الهام قدیری صوفی - کارشناس ارشد اکتشاف معدن
مهیار یوسفی - دکتری اکتشاف معدن، استایار دانشگاه ملایر

در مواردی که هدف جستجوی یک تیپ کانی سازی مشخص است عموماً از روش های چند متغیره مانند آنالیز فاکتوری برای تجزیه و تحلیل داده های ژئوشیمیایی رسوبات رودخانه ای به منظور استخراج پاسخ(های) ژئوشیمیایی کانی سازی مورد جستجو استفاده می شود. نحوه استنتاج و انتخاب بهترین فاکتور معرف کانی سازی مورد جستجو یک مسئله ای بحث برانگیز است که موجب انتشار مقالات زیادی در این زمینه شده است. در مطالعه حاضر، روش آنالیز فاکتوری مرحله ای که در واقع روش بهبود یافته آنالیز فاکتوری معمولی است برای تولید نقشه های پراکندگی ژئوشیمیایی کانیسازی اسکارن سرب، روی و مس مورد استفاده قرار گرفته است. در روش آنالیز فاکتوری مرحله ای عناصر غیر معرف و مزاحم شناسایی و از مجموعه دادهها حذف می شوند. بنابراین، بهترین و مؤثرترین فاکتورهای پیشگو و با اهمیت کانی سازی مورد جستجو استنتاج می گردند. بنابراین استفاده از این روش موجب افزایش نرخ پیش بینی و در نتیجه افزایش موفقیت اکتشاف در مقایسه با روش آنالیز فاکتوری معمولی می گردد.

روش های چند متغیره، آنالیز فاکتوری مرحله ای، اثرهای چند عنصری معرف، کانی سازی اسکارن