مژده مختاری - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری علوم و تحقیقات فارس
ساناز کاوسی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری علوم و تحقیقات فارس
سها پورمحمد - پژوهشگر دوره دکترای معماری علوم و تحقیقات

انسانها همواره با ایجاد فضاهایی در شهر، نیاز ذاتی خود به برقراری روابط اجتماعی امن را برآورده کردهاند؛ساختارهایی که از نظر اجتماعی فعال بوده و امکان ارتباط چهره به چهره انسانی در درون جامعه شهری و درکالبدی سازمانیافته را فراهم آوردهاند. از آنجا که فضاهای شهری امروزی مولفه ای برای وقوع نابهنجاری های شهری و در نتیجه عدم وقوع امنیت در شهر می باشد، بنابر این بررسی جنبه های کیفی و کمی امنیتچه از لحاظ کالبدی و چه از لحاظ اجتماعی در فضاهای شهری امری ضروری است. هدف این مطالعه، علاوه بر آشنایی با آرا و اندیشههای مربوط به موضوع، آگاهی از نحوه سازماندهی فضاهای شهری موفقی است که نیازبه روابط اجتماعی فرهنگی امن مردم در محدوده خاص شهری را پاسخ گفته و عملکرد مناسبی داشتهاند. در نهایت، کوشش شده است تا با مطالعه خصوصیات کالبدی و اهمیت اجتماعی نمونه ای از این فضاها، جایگاه آندر حیات اجتماعی فرهنگی شهرها روشن گردد و اصول و ضوابط فضاهای شهری مطلوب برای حضور امن انسانها استخراج شوند؛ در مطالعه موردی، شهر اصفهان به عنوان یک شهر بزرگ از میان دیگر شهرهای ایران، بهدلیل وجود اطلاعات نسبتا جامع و مدون درباره فضاهای شهری آن، انتخاب گردید. پس از مصاحبه و تهیه پرسشنامه در بافت قدیمی این شهر، ویژگیها، امنیت، کارکردها و اهمیت اجتماعی فرهنگی ساباط های شهر استخراج و پیشنهادهایی برای بهسازی آنها عرضه شده است

فضای شهری سنتی، ساباط، روابط اجتماعی، امنیت شهری، آرامش، فضاهای تاریک و خلوت