مهسا گلابی دزفولی - دانشجوی دکتری تخصصی شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران،ایران
الناز نیک بخت - دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری و منطقهای،دانشگاه تهران، ایران

طراحی فضای شهری قابل درک،یکی از مسائل مهم در ایجاد فضای شهری پایدار به شمار میآید. فضایی که ارتباط مناسبی با مخاطب ایجاد نماید و معانی مورد نظر را به استفادهکنندگان انتقال دهد، از سوی شهروندان مورد پذیرش. از مولفههای مورد بحث در بعد ادراکی فضا، موضوع نشانهشناسی است  بیشتری قرار میگیرد نشانهشناسی به عنوان بخشی از مباحث روانشناسی اجتماعی، بیش از یک صد سال پیش توسط سوسور مطرح شد و ازآن زمان به بعد این بحث در بسیاری از رشتهها جایگاه خاصی پیدا کرده است. رویکرد نشانه شناسانه به شهر نیز در مطالعات اندیشمندان بسیاری مورد توجه بوده است.فضای شهری بهعنوان متنی قابل تاویل است که در آن تک تکعناصر و اجزاء آن، میتوانند در جایگاه نشانه قرار بگیرند و معنا پیدا کنند. از این رو نشانه در فضای شهر مفهومی پیچیده و چندگانه، پیدا خواهد کرد. هدف نوشتار شناخت و تفسیر نشانهها در فضای شهر با رویکردی جامع و بر پایه مباحث زبانشناسی و سپس با ارتباط این نتایج با ادبیات مطالعات شهری، یافتن ویژگیهایی است که میتوانند کیفیت حضور نشانهها را در فضای شهر افزایشدهند تا ارتباط میان نشانههای شهر و مخاطبان آن عمیقتر گردد. ابتدا مباحث پایهی فلسفی نشانهشناسی، با مروری اجمالی بر آراء چند . مقاله از چهار بخش تشکیل شده استدر بخش دوم یکی از فضاهای شهر تهران (میدان ولیعصر) بر . اندیشمند صاحبنظر در این حوزه، بررسی میشود اساس رویکرد نشانهشناسانه لایه ای مورد بررسی قرار میگیرد و در بخش سوم بر اساس دستاوردها و یافتههای مطالعهیمیدانی، مولفههای شکلگیری نشانه در فضای شهر تبیین میشود. در بخش پایانی، به کمک برخی از واژگان کلیدی و رایج مرتبط با این موضوع، در مطالعات شهرسازی، مولفههای معنایی نشانههای شهری به همراه توصیههایی در قالب جمعبندی کلی مطالعه، با هدف افزایش معنای نشانهها در فضای شهری و تقویت بعد ادراکی فضا ارائه میگردد.

نشانهشناسی، بعد ادراکی فضا، نشانه شهری، میدان ولیعصر تهران، فضای شهری