هادی ظهوری خسروشاهی - معماری،کارشناسی ارشد، مدرس گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
محمدباقر ظهوری خسروشاهی - عمران-سازه، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر

تا آغاز قرن اخیر، تاریخ معماری به صورت فرآیند تکاملی و آرام معرفی میشد که طی آن سبک جدید با تغییرات اندک وجزئی در سبک قبلی رشد کرده و شکل میگرفت. ولی در ایران نیز همانند سایر کشورهای جهان، از ابتدای قرن 14هجری شمسی، با بکار آمدن تکنولوژی و زندگی جدید، بافتهای قدیمیشهرها که اکثراً ساخت دوره صفوی و اوایل قاجار بودند، در اثر خیابان کشیهای غیر منطبق با ساختار شهر گسیخته شدند و نتوانستهاند خود را در شرایط تکاملی وبا روند تحول و دگرگونی همساز گردانند. اساسی ترین ریشههای تغییر در طراحی و پیروی نکردن از الگوهای منسجم و همگون را میتوان در جریانات آغازین معماری مدرن یافت. در دیدگاه طراحان این نسل، الگوهای سنتی معماری و شهرسازی نشانگر جامعهای ستمگر بودند و جایگزین شدن فرمهای جدید که حاصل تفکرات مدرن منطقی و انسانی بود ضروری به نظر میرسید. معماری این دوره تابع تکنولوژی و عملکرد بود و بر عکس معماری سنتی از هیچ الگو و شرایطی پیروی نکرده و معماری مثل یک محصول تکنولوژی قابل استفاده در هر شرایطی و جامعهای بر حسب ضوابط واستانداردهای تهیه شده به صورت یکسان قابل اجرا بود. این امر باعث گردید که شهرها دچار تغییرات اساسی گردند و بخشهای از عناصر تاریخی و هویت بخش شهرها از بین بروند. ولی در دهههای اخیر، اندیشه حفظ و حراست از میراث تاریخی شهرها تجربه ای طولانی را در سطح جهان پشت سر گذارده و امروزه به مرحله نوینی دست یافته که با دهههایگذشته متفاوت است. میتوان با نگاهی نقادانه و پندآموز به این روند جهانی از کجروی و اشتباهات تکراری در این مسیر پرهیز نمود تا بتوان هویت تاریخی شهرها را برای آیندگان بازگو کرد

الگوی سنتی، شهرسازی معاصر، تکنولوژی، دگرگونی بافت شهری