محمد آسیابی بخشکندی - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور، واحد مرند، گروه شهرسازی و جغرافیا ، مرند ، ایران
سلدا نظری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سلماس، گروه شهرسازی ، سلماس ، ایران
بهاره کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، واحد تبریز ، ایران

روان شناسی محیطی 1 رشته جدیدی است که به طور عمده به تبیین رابطه رفتار انسان با ویژگی های کالبدی و محیطی میپردازد، این موضوع از دهه شت قرن گذشته میلادی ( 1960 ) در میان طراحان و محققان بهمنظور فراهم آوردن مجتمعهای زیستی متناسب و هماهنگ برای زندگی مردم مورد توجه قرار گرفت. در حالی که در میان متألهین ارتباط و تأثیر متقابل انسان و محیطش از قرنها قبل مطرح بوده است. اولین مطالعاتی که ازسوی روان شناسان یا دانشمندان علوم رفتاری که در مقیاس واقعی، رابطه انسان و رفتارهایش را در محیط مورد بررسی قرار دادند حاکی از ارتباط رفتار انسان، محیط فعالیت و زندگیاش بود. و به این ترتیب بود که به مرور اینباور تقویت و تثبیت شد که برای تداوم حیات سالم بر کره زمین رعایت رابطه و تأثیرات انسان (اعم از فرهنگ و جهان بینی و باورهایش) با محیط (اعم از طبیعی و مصنوع) ضرورت دارد و اصلی لازم الرعایه است. در عین روانشناسان و طراحان به جایگاه موضوع روان شناسی محیطی و تأکید بر لزوم پرداختن به آن در تهیه طرح ها وبرنامهها برای مجتمعهای زیستی، به دلیل فقدان زبان مشترک و یا تمرکز هر گروه بر رشته تخصصی خویش کماکان اتفاق نظری بین این دو گروه وجود ندارد و روان شناسان، طراحان را به تمرکز بر معیارهای زیباشناسی وغفلت از مباحث روان شناسی متهم میکنند و طراحان و شهرسازان و برنامهریزان شهری نیز روان شناسان را فاقد تواناییهای لازم برای درک آثار هنری و معمارانه میدانند. شاید علت این اختلاف در تک بعدی نگری هر دو گروهباشد چرا که هر دو به نحوی بر وجه و قلمرو کمی زندگی و حیات انسان و ویژگیهای میحط متمرکز هستند و وجه مساحت معنوی و روحانی حیات را به غفلت میسپارند. علی الحال، هرچه زمان میگذرد رابطه و تأثیر متقابلانسان و محیط بر یکدیگر وضوح بیشتری یافته و موافقان بیشتری را به خود جلب می کند. بنابراین برخی ازسئوالاتی که در این مقاله مطرح خواهند شد عبارتند از : - روان شناسی محیطی چیست ؟ - نحوه بهرمندی از مفاهیم آن در شناخت محیط شهری چگونه است ؟ در این تحقیق تلاش گردیده تا حتی الامکان مفاهیم روانشناسی محیطی و نقش آن را در ایجاد مکانی مناسب جهت زیست را مورد بررسی و تفحص قرار دهیم

روان شناسی محیطی ، محیط شهری ، تاثیر متقابل