بررسی نقش اقلیم در معماری مساجد فاقد حیاط (نمونه موردی: مساجد اقلیم کوهستانی)

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: همایش ملی معماری، عمران و توسعه نوین شهری
  • کد COI اختصاصی: NSIA01_391
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1619
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

داوود رضایی

استادیار گروه معماری دانشگاه زنجان

مینا صحرایی

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه زنجان

صفورا شهابی

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

در دین اسلام سنت پرستش پروردگار در فضاهای باز اهمیت زیادی داشته است از آنجا که مهمترین مناسک و مراسم در اسلام،مانند طواف خانه خدا، توقف در عرفات، نمازهای عید غدیرخم، عید فطر و نماز جمعه در فضاهای باز برپا میشود. حیاط یاصحن مسجد عنصری است که میتوان گفت از ابتدا جزء لاینفک مسجد بوده و حضور آن را در اولین مساجد ایرانی از جمله مسجد تاریخانه دامغان و مسجد جامع نایین نیز میتوان مشاهده کرد این عنصر از ویژگیهای معنوی و ابعاد عملکردی مهمیبرخوردار است که در تفسیر فضای مسجد و شکل دادن به ساختار نظام فضایی آن نقش مهمی ایفا میکرده است. علی رغمنقش مهم این فضا در معماری مسجد در بعضی مناطق ایران در ادوار گذشته مساجدی بنا شده اند که فاقد صحن یا حیاط هستند. حذف حیاط در معماری مساجد ایرانی میتواند متاثر از عوامل مختلفی چون پیدایش سبکهای مختلف معماری،مسائل اقتصادی و کمبود زمین باشد اما مهمترین عامل آن در معماری مساجد ایرانی توجه به شرایط اقلیمی خاص منطقه است به نحوی که شرایط آسایش انسان فراهم شود. این گونه مساجد در اقلیم کوهستانی با توجه به شرایط آب و هوایی سرد به مراتب بیشتر از سایر اقلیمها دیده میشود که این مقاله به تحلیل این موضوع میپردازد.

کلیدواژه ها

معماری مسجد، حیاط، اقلیم، فضا

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.