مرجان کارآموز - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه شهید باهنر کرمان
شهرام پورسیدی - استادیار بخش بیوتکنولوژی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
حمید رضا کاوسی - استادیار بخش بیوتکنولوژی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

سمیت فلزات سنگین در گیاهان سبب تنش اکسیداتیو مربوط به اکسیداسیون پروتئین ها و چر بی های غشا و هم چنین سبب آسیب وسمیت DNA می گردد.در این مطالعه به بررسی آسیب ژنتیکی حاصل از تنش 8 غلظت متفاوت نیترات نقره در مقایسه با شاهد بر روی 4 جمعیت زیره سبز شامل جمعیت های کرمان، یزد، خراسان جنوبی و اصفهان پرداخته شد(غلظت ها به ترتیب 1200، 1020، 1050، 900، 750، 600، 450، 300 میکرو لیتر ). دراین آزمایش از 9 مارکر ISSR برای تشخیص تغییرات ژنتیکی ایجاد شده مبنی بر حضور یا عدم حضور باند استفاده شد.سپس نتایج با استفاده از دوفرمول BSI و GTS که به ترتیب بر مبنای باندهای مشترک مشاهده شده بین هر غلظت وشاهد و باندهای پلی مورفیک هر نمونه هستند بیان شد. نتایج بدست آمده از شاخص BSI در این 4 جمیعت مورد تنش نشان داد که با افزایش غلظت نیترات نقره عدد این شاخص به صفر نزدیک می شود که بیانگر ایجاد تفاوت ژنتیکی نمونه ی تنش دیده با شاهد است. هم چنین در بررسی این شاخص بر مبنای پرایمر ها،پرایمر 1و 9 تفاوت بیشتری را نسبت به سایر پرایمرها بر اساس این شاخص ایجاد کردند. با اقزایش غلظت میزان GTS که بیانگر میزان تغیرات الگوی ISSR یا بعبارتی میزان پلی مورفیسم هست کاهش پیدا می کند. البته این کاهش در غلظتی خاص نسبت به شاهد خیلی زیاد هست و بعد از اون در غلظت های دیگر یک روند ثابت را نشان می دهد.

ا BSI و GTS، زیره سبز، مارکر ISSR، نیترات نقره