رضا رحیمی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین، گروه زراعت، ورامین، ایران
سلمان دستان - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، گروه زراعت، تهران، ایران
عباس قنبری مالیدره - دانشگاه آزاد اسلامی واحد جویبار، گروه کشاورزی، جویبار، ایران
یاسر نادری - دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، گروه زراعت، دامغان، ایران.

به منظور بررسی تنش نیتروژن و کاربرد سیلیس بر جذب عناصر و عملکرد دانه برنج رقم طارم محلی، آزمایشی در مزرعه پژوهشی واقع در ساری در سال زراعی 1391 به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سطوح 0، 250، 500 و 750 کیلوگرم سیلیس در هکتار به عنوان عامل اصلی و عدم مصرف نیتروژن در مراحل پایه، ابتدای پنجه دهی، ظهور خوشه آغازین و خوشه دهی کامل به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد بیشترین عملکرد دانه 657/3 گرم در متر مربع به دلیل افزایش تعداد خوشه در متر مربع با مصرف 750 کیلوگرم سیلیس در هکتار تولید شد. با افزایش مصرف سیلیس در مقایسه با شاهد غلظت نیتروژن دانه و شاخص برداشت نیتروژن کاهش یافت که نشان دهنده اثر آنتاگونیسمی بین این دو عنصر میباشد. با افزایش مصرف سیلیس در مقایسه با شاهد غلظت سیلیس دانه و کاه و کلش نیز افزایش نشان دادند. حداکثر عملکرد دانه 587/3 گرم در متر مربع به علت افزایش تعداد خوشه در متر مربع تحت اثر عدم مصرف نیتروژن در مرحله پایه تولید شد. بیشترین جذب نیتروژن دانه و کاه تحت اثر عدم مصرف نیتروژن در مرحله پایه به دست آمد. بنابراین، مصرف 750 کیلوگرم سیلیس در هکتار به عنوان تیمار مناسب بود و مراحل ابتدای پنجه دهی و ظهور خوشه آغازین به دلیل کاهش عملکرد حساسترین مرحله رشدی گیاه برنج به کود نیتروژن تعیین شدند.

برنج، سیلیس، شاخص برداشت نیتروژن، عملکرد دانه، نیتروژن