زهرا نامداری - کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست
سحر رضایان - دکتری مدیریت محیط زیست، عضوهئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود
نعمت الله جعفرزاده حقیقی فرد - دکتری مهندسی محیط زیست، عضو هیئت علمی دانشگاه جندی شاپور اهواز
مجید افشاری - کارشناسی ارشد سامانه اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور، سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان

فعالیت های توسعه مخاطراتی را بر محیط زیست تحمیل می کنند که ابعاد این خطرات احتمالی با توجه به ماهیت پروژه و حساسیت های محیط زیست متفاوت است. کارخانجات کوره های آجرپزی از پتانسیل تاثیر قابل توجهی برخوردارند. از این رو با ارزیابی زیست محیطی و ارایه برنامه مدیریت مناسب می توان پتانسیل تاثیرات منفی ناشی از آنها را تا حد امکان کاهش داده و سبب بهبود وضعیت محیط تحت تاثیر شد. پژوهش حاضر با مد نظر قرار دادن ویژگی ها و حساسیت هایی انجام چنین مطالعه ای را لازم و ضروری می داند، زیرا مرکز جمعیت انسانی شامل منطقه قهاب و مجتمع مسکونی در محدوده کارخانجات کوره های آجرپزی قرار دارد. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تحلیل میزان آلودگی هوا کارخانجات کوره های آجرپزی محمد آباد قهاب شهرستان اصفهان با استفاده از روش پهنه بندی با GIS می باشد. ابتدا نقشه مرز محدوده مورد مطالعه را مشخص می کنیم و از تعداد 10 کارخانه کوره های آجرپزی منطقه محمدآباد قهاب شهرستان اصفهان نمونه برداری هوا دودکش ها (ذرات معلق و مونو اکسید کربن) در فصل زمستان صورت گرفت. سپس موقعیت جغرافیایی هر کارخانه با GPS مشخص شد. مکان هر کارخانه و همچنین اندازه گیری های حاصل از نمونه برداری هوا از دودکش ها را در نرم افزار GIS وارد می کنیم و سپس با استفاده از تکنیک IDW کار پهنه بندی را انجام می دهیم و میزان پخش آلاینده های هوا هر نقطه نمونه برداری را نشان می دهیم. با توجه به نتایج به دست آمده میزان ذرات معلق بیشتر از مقدار استاندارد است و بیشترین سهم آلایندگی محیط را دارد که البته با توجه به سوخت مصرفی این مقادیر متفاوت است و در کارخانجاتی که از سوخت نفت سیاه استفاده می کنند میزان آلاینده ها بیشتر است. جهت پیشگیری از آلودگی هوا کوره های آجرپزی کنترل احتراق و بازبینی مشعل ها، استفاده از انرژی برق در حد امکان به جایسوخت های فسیلی، به کارگیری تکنیک های تصفیه هوا در خروجی و دودکش های صنایع آلاینده هوا، انتقال کوره های آجرپزی به مکان مناسب و ارایه تسهیلات لازم در خصوص محل جدید، استفاده از جایگزین های مناسب به جای آجر پیشنهاد می گردد.

آلودگی هوا، کوره های آجرپزی، روش پهنه بندی، تکنیک IDW