فروغ عموئیان - دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران

روش و نحوه نورپردازی یک فضای داخلی همواره یکی از مهمترین پارامترهای طراحی داخلی بوده است. استفاده از نور طبیعی در ارتباط معنادار انسان با معماری داخلی، نسل در نسل و به صور گوناگون حفظ شده است و چگونگی نورگیری بنابا تأثیرگذاری بر فضای روانشناختی و اجتماعی فرد، در گذر زمان، به برخی از نیازهای جسمانی و روانی او پاسخ داده است. آنچه در این پژوهش مطالعه می گردد، بررسی عواملی است که در طراحی فضای داخلی بناهای قدیمی، نورگیری طبیعی بنا را ساماندهی کرده و منطبق با شرایط اقلیم و فرهنگ زمان خویش تعریف می گردند. این مطالعه در قالب تحلیل عوامل مؤثر در نورگیری نموه ای از معماری بومی منطقه مرکزی شهری مازندران در خانه مسکونی بیکایی واقع در محله قدیمی پنجشنبه بازاربابل بوده و روش حقیق آن توصیفی- تحلیلی است. در این مقاله سعی شده است علی رغم پژوهش های مشابه انجام شده که سهم بیشتری از فرآیند طراحی فضا را به استفاده از تأمین کننده های مصنوعی روشنایی داده و از اهمیت سازماندهی نور طبیعی غافل مانده اند و یا در بررسی نور طبیعی به طور جامع و به صورت موردی به آن نپرداختند، به عوامل بیشتری در میزان چگونگی و کنترل مقدار نور طبیعی در داخل بنا بپردازد و نقش مؤلفه های مختلف معماری داخلی را در تشدید یا کنترل نور طبیعی مورد تحلیل قرار دهد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داده است که در بناهای قدیمی هر جا که نور طبیعی مورد تحلیل قرار دهد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داده است که در بناهای قدیمی هر جا که نور طبیعی با حفظ شاخصه های طراحی فضا در تعامل با انسان، با درنظر گر فتن عوامل کنترل کننده نور، به کار گرفته شده است، میز ان موفقیت طراحی در جهت ماندگاری و غنای زیبایی شناختی بنا بیشتر بوده است و از سوی مخاطبان همچنان پذیرفتنی است.

بنای قدیمی، خانه بیکایی، مازندران، معماری داخلی، نورطبیعی