آمنه ابراهیمی - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین، کارشناسی ارشد معماری دانشگاه علم و صنعت ایران

معماری شفابخش، معماری انسانگرایانه برای ایجاد رفاه در بیمارستان است، رفاهی که باعث کم شدن طول درمان می شود. هدف، تسریع بهبود بهداشت و سلامتی ذهن، بدن و روح و روان از طریق معماری است. در معماری مراکز بالینی با توجه به ماهیت وجودی و نقش آن ها در حفظ سلامت جوامع و نیاز روزافزون برای ساخت و توسعه آن ها،شناخت و بکارگیری اصول معماری داخلی به منظور بهبود عملکرد درمانی، امری بسیار مهم است. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، جمع آوری اطلاعات و مرور مقالات و شواهد علمی معتبر به نقش معماری داخلی مراکز درمانی در ارتقا سلامت و ایمنی محیط برای بیماران پرداخته شده است. این مقاله ابتدا تعریف جامعی از معماریشفابخش و روانشناسی محیطی ارائه نموده، سپس شاخصه های مهم طراحی داخلی در فضاهای درمانی را بیان می نماید. شاخصه های طراحی داخلی فضاهای درمانی عبارتند از ایجاد یکپارچگی بین فضاهای داخلی و خارجی، ایجاد تعامل بین بیمار و عناصر طراحی منظر، امکان کم کردن آلودگی صوتی در فضا، ایجاد چشم انداز سبز، ایجادکیفیت در فضاهای داخلی، ایجاد حس تعلق نسبت به فضا، درک فضا از نیازهای بیمار، وجود فضاهایی برای تعامل بین بیماران، امکان ایجاد تغییر در مبلمان و چیدمان، امکان تنظیم شرایط دمایی و رطوبتی فضا توسط خود بیمار، استفاده از معماری بومی، مناسب بودن ابعاد فضاها، استفاده از طرح و رنگ های مرتبط با فرهنگ جامعه، وجود نورمناسب و قابل کنترل که بکارگیری آن ها نتایجی نظیر کاهش استرس بیمار و ایجاد آرامش و بهبود رفتارهای محیطی، کاهش مدت زمان بستری، افزایش آستانه تحمل درد، افزایش لذت بیمار از فضا، امکان مداخله بیمار در به وجود آوردن فضا، امکان برقراری ارتباط با فضا را به دنبال خواهند داشت. در این مقاله تمامی این موارد مورد تحلیل و تفسیر قرارگرفته و راهکارهای عملی ارائه می گردد.

روانشناسی محیطی، مراکز درمانی، معماری داخلی، معماری شفابخش