رحیم اسمعیل زاده فشتمی - کارشناس ارشد استخراج معدن، سرپرست معدن باریت لیلستان غربی، شرکت صنعتی و معدنی سپیدفام سلفچگان، کرج، ایران
کاوه آهنگری - مدیر گروه معدن; دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
مهشاد حیدرزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

حفاری و چالزنی در برخی از معادن یکی از مراحل عملیاتی اجتناب ناپذیر است و همچنین سرب و روی نیز یکی از مواد سمی معدنی است که جذب آن از هر سه طریق استنشاق، گوارش و پوست صورت می گیرد. یکی از راههای مواجهه شغلی، مسیر تنفسی است همچنین جذب این فلزات سنگین از طریق نوشیدن آب و یا برخورد آب موجود در محیط کار با پوست بدن میتواند انجام گیرد. در معادنی که سرب و روی به عنوان یکی از پاراژنزهای اصلی ماده معدنی می باشد این ماده سمی میتواند یکی از منابع مواجهه شغلی به حساب آید. در این مطالعه با استفاده از روشهای نمونه برداری فردی، طبق استاندارد ISIRI 9545 ، میزان تماس با گردوغبار سرب دار قابل استنشاق در 6 سینه کار حفاری از معدن باریت لیلستان غربی اندازه گیری و غلظت آن به روش سنجش وزنی تعیین گردید. به منظور تعیین مقدار سرب، نمونه گردوغبار در سینه کارهای حفاری و اطراف دستگاه خردایش و جدایش معدن باریت لیلستان غربی برداشت و به آزمایشگاه منتقل و توسط ، دستگاه جذب اتمی مورد آنالیز قرار گرفت. غلظت سرب قابل استنشاق در بخش خردایش: 5، 1،حفاری تونل 2 برابر حد تماس شغلی استاندارد ایران (0/05 mg/m) بدست آمد. همچنین مقدار سرب و روی در آب های زیرزمینی داخل تونل های فعال معدن بر طبق استاندارد DIN38406 با استفاده از آزمایش ولتامتری، اندازه گیری شد. در ادامه راهکارهای جلوگیری از پراکندگی گردوغبار مورد بحث قرار گرفته است.

سرب و روی پاراژنز باریت، استاندارد ISIRI9545 ، استاندارد DIN38406 ، سینه کارهای حفاری