حسن فرازمند - دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز
سید مرتضی افقه - استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز
فاطمه پژدمان - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

موضوع اشتغال و دستیابی افراد به شغل مورد نظر از اساسی ترین نیازهای یک جامعه محسوب می شود. یکی از اهداف کلان توسعه در اغلب کشورها و از جمله کشور ما، کاهش بیکاری است. بیکاری اثرات منفی زیادی در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی دارد . در سال های اخیر و به ویژه در حال حاضر، اقتصاد ایران گریبانگیر این معضل می باشد به طوریکه اشتغال به عنوان یک چالش اساسی دولت به شمار می رود. باید توجه داشت که بهبود سطح اشتغال فقط در سایه مدیریت درست امور اقتصادی و توجه به اصول علم اقتصاد می باشد. یکی از ابزارهای دولت استفاد از سیاستهای مالی و از جمله مالیات است. مکاتب اقتصاد کلان اثرات متغیرهای سیاست مالی را براساس مفروضات خاص خود، متفاوت پیش بینی می کنند. کلاسیکها معتقد به اشتغال کامل و عدم تأثیرگذاری سیاست مالی بر میزان اشتغال هستند و از نظر کینزیها نیز تنها سیاست مالی میتواند اشتغال را تغیر دهد. پولگرایان عدم تأثیرگذاری سیاست مالی بر اشتغال را باور دارند، کلاسیک های جدید نیز به عدم تأثیر سیاست مالی بر اشتغال اعتقاد دارند. کینزینهای جدید محدود کردن قدرت اتحادیه ها و تصحیح در اطلاعات بازار کار توسط دولت را مؤثر می دانند. نظام مالیاتی باید بتواند هم از لحاظ تأثیرات کلان و هم روشهای موجود فرصتهای اشتغالزایی را گسترش دهد. هدف ما از این مقاله بررسی اثر مالیات بر مشاغل بر اشتغال و نقش آن در کنترل نرخ بیکاری در ایران است. در این پژوهش با استفاده از اطلاعات آماری مربوط اشتغال، مالیات بر مشاغل و تولید ناخالص داخلی به عنوان متغیر کنترل اقتصادی برای سالهای 1361- 1390 به تحلیل آماری تغییرات پرداخته شده است. اطلاعات آماری این تحقیق از گزارش اقتصادی و ترازنامه بانک مرکزی تأمین گردیده است. رابطه بین اشتغال و مالیات بر مشاغل را با استفاده ازآزمون جوهانسون برآورد کردیم. یافته های تحقیق حاکی از رابطه منفی و معناداری بین اشتغال و مالیات بر مشاغل در بلندمدت است بدین معنا که یک واحد افزایش مالیات منجر به کاهش 1.56 واحد اشتغال می شود. و همچنین متغیر کنترل نیز رابطه منفی معناداری با اشتغال دارد یعنی با افزایش یک واحد متغیر کنترل اشتغال 9.51 E-05. کاهش می یابد.

اشتغال، مالیات بر مشاغل، تولید ناخالص داخلی(متغیر کنترل اقتصادی)