بررسی تطبیقی تأثیر ایده های معنوی در شکل باغ مطالعه موردی باغ پاسارگاد از دوره هخامنشی و باغ فین از دوره اسلامی

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: ماهنامه باغ نظر، دوره: 8، شماره: 19
  • کد COI اختصاصی: JR_BAGH-8-19_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1238
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

راضیه لبیب زاده

پژوهشگر دکتری معماری ، دانشگاه علم و صنعت ایران ،

مهدی حمزه نژاد

پژوهشگر دکتری معماری ، دانشگاه علم و صنعت ایران

محمدعلی خان محمدی

استادیار گروه معماری و شهرسازی ، دانشگاه علم و صنعت ایران

چکیده

براساس اندیشه رایج ، باغ ایرانی در سراسر تاریخ یک هویت ثابت و تداوم یافته دارد ، ولی بررسی های دقیق تر تمایزات کالبدی بارزی را بین نخستین باغ های ایرانی (باغ پاسارگاد ) و باغ های دوران اسلامی نشان می دهد. به نظر می رسد این تفاوت ها ریشه در اندیشه ها و آرمان های پشتوانه آنها داشته باشد. این تحقیق درصدد بررسی این تفاوت ها در کالبد و اندیشه و نیز تحقیق در مبانی متفاوت نظری عامل این تمایزات کالبدی است. هدف این تحقیق آن است که نشان دهد باغ ها پیش از آنکه تجلی اقلیم و ادوار تاریخی باشند ، جلوه اندیشه ها و باورهای آدمیان بوده و ساختار کالبدی باغ ها با تغییر اندیشه دینی (آرمان ها و باورها ) دچار تحولات شگرف شده است. برای دستیابی به هدف فوق ، با بهره گیری از روش پدیدارشناسانه (مصداق به مفهوم) تمایزات باغ پاسارگاد با باغ های دوران اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد و تلاش می شود تا با استناد به اندیشه های فکری دو مکتب پیش و پس از اسلام ، ریشه این تفاوت ها تبین شود. براساس یافته های این تحقیق مهم ترین تمایزات کالبدی : 1) سازمان دهی تقسیمات در پلان باغ، 2) نمادپردازی حرکت آب و 3) شیب بندی زمین و مکان یابی کوشک قابل معرفی است. در طراحی باغ اگرچه شرایط زمین بسیار تعیین کننده است ، ولی طراحی مسیرهای آب ، جایگاه کوشک و چشم اندازها می تواند کاملاً آگاهانه، نمادین و معناگرا باشد. در سه مقوله فوق عامل معناگرا نقش بارزتری نسبت به عامل زمینه ای دارد. به نظر می رسد این تمایزات کاملاً جنبه نمادپردازانه داشته و ریشه در الگوهای بهشت آرمانی در هر مکتب دارند. در این تحقیق تلاش شد تا بخش قابل ملاحظه ای از این تفاوت ها با بهره گیری از «توصیف رابطه آرمانی انسان با طبیعت» در باورهای دو مکتب ، مورد شناسایی قرار گیرند.

کلیدواژه ها

باغ ایرانی ، بهشت ، آرمان ، زرتشت ، اسلام

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.