برآورد پارامترهای ژنتیکی برای صفات موثر در زودرسی در پنبه با استفاده از تلاقی های دای آلل

به منظور بررسی نحوه توارث صفات مرفولوژیکی مؤثر در زودرسی وارتباط آنها با عملکرد، شش ژنوتیپ پنبه در قالب طرح دای آلل یکطرفه در سال 1382 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب با یکدیگر تلاقی داده شدند. 15 نتاج F1 به همراه 6 والد در سال بعد در طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند . نتایج حاکی از آن بود که اختلاف ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر تعداد روز تا ظهور اولین غنچه ، ارتفاع بوته ، شاخص متوسط رسیدگی، زودرسی و عملکرد معنی دار است. تجزیه ترکیب پذیری با استفاده از روش 2 مدل 1 گریفینگ نشان داد که ترکیب پذیری عمومی (GCA) برای تمامی صفات مورد بررسی معنی دار بود. درحالی که ترکیب پذیری خصوصی (SCA) فقط برای عملکرد معنی دار گردید . نسبت (GCA/SCA) برای تمامی صفات به جز عملکرد معنی دار بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که سهم واریانس غیر افزایشی ژن ها در کنترل عملکرد بیشتر می باشد. برآورد پارامترهای ژنتیکی، شاخص های آماری و تجزیه گرافیکی با استفاده از تجزیه دای آلل به روش جینکز و هیمن نشان داد که صفات عملکرد و زودرسی توسط اثرات فوق غالبیت ژن ها کنترل می شوند. در حالیکه کنترل ژنتیکی ارتفاع بوته، تاریخ اولین غنچه و شاخص متوسط رسیدگی از نوع غالبیتنسبی می باشد. وراثت پذیری عمومی تمامی صفات نسبتا بالا برآورد گردید. همچنین وراثت پذیری خصوصی همه صفات بجز عملکرد بالا بود.

کلیدواژه ها:

پنبه ، زودرسی ، تلاقی های دای آلل ، پارامترهای ژنتیکی