تجزیه زودرسی در ارقام پنبه آپلند متوسط از طریق رو شهای آماری چند متغیره

شش واریته آپلند پنبه به نام های ورامین (Varamin)، موتانت زودرس ،818-132 (Mutagenese)ا ، B-557 ،Bul-539 و Chirpan-539 در سال 1382 در مرکز تحقیقات پنبه- معاونت ورامین- کشت گردید. 6 والد و 15 هیبرید به دست آمده در سال 1382 ، در سال زراعی 1383 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت شد و 17 صفت مورد ارزیابی قرار گرفت . در تجزیه رگرسیون گام به گام که زودرسی به عنوان متغیر وابسته و بقیه صفات بهعنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند . صفات شاخص نرخ تولید، شاخص متوسط بلوغ و ارتفاع گیاه مجموعا 75 درصد از تغییرات زودرسی را توجیه کردند . نتایج تجزیه علیت نشان داد که اثرات مستقیم و منفی صفت شاخص نرخ تولید (**p=-0/668 ) بر شکل گیری همبستگی با زودرسی (0/809) تعیین کننده بوده و اثرات غیر مستقیم آن از طریق عوامل دیگر مانند شاخص متوسط بلوغ و ارتفاع گیاه ناچیز می باشد . اثرات مستقیم شاخص متوسط بلوغ در همبستگی این عامل با زودرسی (0/455) نیز نسبتا قابل توجه است (**p=0/2462 ). برآورد شاخص انتخاب نشانگر آن است که والد 1 ا (Bul-539) و هیبریدهای 3 × 1، 4 ×1، 5 × 3 و 6 × 1 از نظر زودرسی دارای برتری نسبت به سایر هیبریدها می باشند. تغییرات عملکرد ژنوتیپ ها حدوداً به میزان 95% ازتغییرات زودرسی ژنوتیپ ها پیروی می نماید (r^2=0/946) .

کلیدواژه ها:

زودرسی ، پنبه و تجزیه رگرسیون