محمود هوشیار فرد - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات پنبه کشور گرگان

مرحله جوانه زنی در بسیاری از گیاهان زراعی و از جمله پنبه نسبت به سایر مراحل رشدی حساسیت بیشتری را به تنش شوری دارا می باشد. موثرترین اقتصادی ترین سریع ترین روش ارزیابی ژرم پلاسم در برابر تنش شوری استفاده از نمک کلرور سدیم و روش های آزمایشگاهی است . در این تحقیق تاثیر یک تر کیب تریازولی بر کاهش اثرات زیان آور شوری نمک کلرورسدیم (Nacl) در ۱۳ ژرم پلاسم پنبه (Gossypium hirsutum) بصورت فاکتوریل ۳ عامله و در قالب طرح کامل تصادفی در ۴ تکرار و در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید. در این تحقیق ژرم پلاسم پنبه بعنوان فا کتور اول ، محلول آبی نمک کلرو سدیم با هدایت ا لکتریکی 5، 10، 15 و 20 دسی زیمنس بر متر بعنوان فا کتور دوم و ماده تری آدیمنول (پودر تجارتی 7/5%) در غلظت های صفر ، 0/5، 1، 2 و 4 درهزار (گرم / 1000 میلی لیتر) در نظر گرفته شد و از روش های بذر خیسانی (seed soaking) و کشت درون کاغذ حوله ای مرطوب (blotter method) استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین ژرم پلاسم های پنبه از نظر صفات جوانه زنی و رشد گیاهچه در سطوح شوری تفاوت آماری معنی داری وجود دارد (α =0/05) بطوریکه ر ژیم پلاسم هایی مانند ۴۳۲۲۸ ، سیندوز -‐ ۸۰ ، سیلندو سای اکرا در مواردی از برتری قابل توجهی نسبت به بقیه برخوردار بودند . افزایش شوری تا ۲۰ دسی زیمنس بر متر به ترتیب باعث کاهش 57% ، 65%، 4% و 18/1% در درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه به میزان 5/95% افزایش وزن خشک گیاهچه گردید . کاهش میانگین کل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و طول ساقه چه بیان می کند که حساسیت پنبه نسبت به تنش شوری در مرحله جوانه زنی بخوبی آش کار بوده و سرعت جوانه زنی بیش از درصد نهایی جوانه زنیبذر پنبه می تواند در ارزیابی درجه تحمل یک ژرم پلاسم محسوب شود. با ازدیاد غلظت قارچ کش تا حد 1/1000، درصد نهایی جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه و وزن خشک گیاهچه به ترتیب 2/5، 2/9، 53/9، 20 و 7/4% افزایش یافتند و در غلظت های بالاتر کاهش چشمگیری در پارامترهای مذکور مشاهده شد.

ژرم پلاسم، پنبه، تنش شوری