بررسی و آنالیز روند رشد دانه چهار رقم سویا در تراکم های مختلف در کشت دوم

به منظور بررسی اثر تر اکم کاشت و ژنوتیپ در روند رشد و میزان تجمع ماده خشک دانه و تاثیر آن بر عملکرد دانه این آزمایش به صورت کاشت دوم در شهرستان خرم آباد انجام گردید . آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. فاکتور رقم در چهار سطح (زان=V4 ، هاک=V3، استیل=V2 و هارکور=V1) و فا کتور تر اکم در چهار سطح (D4=16/6 و D3=22/2 و D2=33/3 و D1=66/6 بوته در متر مربع ) بودند . در بین تراکم ها ی مختلف تر اکم D1 با عملکرد 3009kg/ha دارای بیشتری و تر اکم D4 با عملکرد 1683kg/ha دارای کمترین عملکرد بودند. در بین ارقام نیز، ارقام زان و ها ک به ترتیب با عمل کردهای 2557kg/ha و 2267kg/ha دارای بیشترین عمل کرد بوده و در گروه برتر قرار گرفتند و رقم استیل با عملکرد 1834kg/ha دارای کمترین عمل کرد دانه بود . در بررسی روند رشد دانه با استفاده از منحن ی های مربوطه مشخص گردید مرحله رشد کند (lag) در ارقام ها کور (V1) و استیل(V2) زودتر از سایر ارقام به پایان رسیده است . رقم ها ک چند روز دیرتر وارد مرحله رشد خطی (log) شده و هر چند که سرعت پر شدن دانه (b) آن با دو رقم فوق تقریبًا برابر بوده ولی زمان مرحله رشد خطی یا به عبار تی دوره پر شدن موثر دانه (EFP) در آن طولانی تر بوده است . در بین ارقام، رقم زان (V4) دوره پر شدن موثر دانه (EFP) طولانی تری داشته و نیز در مرحله رشد خطی دارای سرعت پر شدن دانه (b) بیشتری نسبت به سایر ارقام بود که همین دو عامل باعث افزایش تجمع ماده خشک در دانه گردیده و یکی از دلایل برتری عمل کرد رقم زان و ها ک نسبت به سایر ارقام می باشد. در بررسی روند رشد دانه در تراکم های مختلف دانه مشاهده شد که در تمام تر اکم ها، مراحل مختلف رشد دانه (رسیدگی، log ،lag) تقریبا دارای روند مشابه بودند . به عبارت دیگر طول دوره پر شدن موثر دانه (EFP) و سرعت پر شدن دانه (b) برای تراکم ها ی مختلف بوته تقریبا برابر بوده و این موضوع بیانگر این مطلب است که عامل تر اکم بوته تاثیری در روند پر شدن دانه نداشته و این دوعامل بیشتر تحت کنترل عوامل ژنتیکی هستند

کلیدواژه ها:

سویا ، رشددانه ، آنالیز ، کشت دوم ، تراکم گیاهی ، کولتیوار