مطالعه اثر هورمونهای اسیدآبسیزیک و سیتوکینین بر بهبود جوانه زنی بذور ارقام کلزا (Brassica napus) با بنیه های متفاوت تحت تنش خشکی

از جمله منابع محدود کننده در تولید موفقیت آمیز کلزا کمبود آب می باشد. تنش خشکی در مرحله جوانه زنی سبب تاخیر در جوانه زنی و در نتیجه تغییراتی در مراحل مختلف رشد و نمو می شود. عامل دیگری که سبب کاهش درصد جوانه زنی بذر کلزا می شود زوال بذر و ک اهش بنیه بذر است . بدین منظور تحقیقی در آزمایشگاه بذر و بیو تکنولو ژی گروه زر اعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم زراعی و دامی دانشگاه تهران در سال ١٣٨٣ و ١٣٨٤ انجام شد . در این پژوهش به منظور بررسی اثرات دو تنظیم کننده رشدی ABA و Cyt بر درصد جوانه زنی بذر کلزا تنش خشکی با بنی ه های متفاوت (صفر، ٢ روز، ٥ روز و ٨ روز)، دو آزمایش جداگانه با استفاده از ٤ سطح اسیدآبسیزیک (صفر، 10، 50 و 100 میکرومول) و ٤ سطح سیتو کینین (صفر، 10، 50 و 100 میکروول) در ٥ سطح تنش خشکی (صفر، 4-، 8-، 12- و 16- بار) ایجاد شده با استفاده از محلول پلی اتیلن گلایکول بر روی بذر دو رقم کلزای بهاره option 500 و پاییزه Licord صورت گرفت. این آزمایشها به صورت فا کتوریل در قالب طرح بلو ک کامل تصادفی در ٣ تکرار انجام شد . نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که تیمار بذور با بنیه های متفاوت با غلظت های متفاوت هورمونهای اسیدآبسیزیک و سیتو کینین قبل از قرار گرفتن بذور در سطوح متفاوتتنش خشکی سبب افزایش مقاومت به تنش خشکی در بذور شد . رقم Licrod در بنیه های متفاوت تحت تیمار با هورمونهای ABA و Cyt و سطوح متفاوت تنش خشکی درصد و سرعت جوانه زنی بالاتری را نسبت به رقم option نشان داد . همچنین با افزایش غلظت هورمون از 10 م یکرومول به ١٠٠ میکرومول مقاومت به تنش بیشتر شد . نتایج مقایسه اثر دو هورمون ABA و Cyt در افزایش تحمل به تنش نشان داد که هورمون ABA اثر بیشتری در افزایش تحمل به تنش خشکی نسبت به هورمون Cyt نشان داده است.

کلیدواژه ها:

اسیدآبسیزیک ، سیتوکینین ، کلزا ، تنش خشکی ، پیری زودرس