سعید واحدی - کارشناس ارشد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند
محمود مصباح - اعضای هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند,
رضا امیری - عضو هیات علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
محمدرضا قنادها - عضو هیات علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

به منظور تعیین مهم ترین صفات در ژرم پلاسم منو ژرم چغندرقند با استفاده از مطالعه ارتباط بین صفات زراعی و مرفولوژیک ریشه تعداد 75 هیبرید F1 منو ژرم چغندرقند در سه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکراردر سال ۱۳۸۳ در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه شهید عبدالرسول مطهری کرج مورد مقایسه قرار گرفتند . در آزمایش های فوق صفات عملکرد ریشه ، طول ریشه، قطر ریشه ، ارتفاع طوقه قطر طوقه ، عیار قند، نیتروژن آلفا آمینو, سدیم، پتاسیم ، نسبت سدیم به پتاسیم ، نسبت پتاسیم به عیارقند ، نسبت نیتروژن به عیارقند ، ضریب قلیائیت ،عملکرد شکرسفید، ملاس، شکر قابل استحصال، عملکرد شکر، یکنواختی ریشه نمره رشد و راندمان استحصال اندازه گیری شدند . تجزیه واریانس به صورت مستقل در آزمایش انجام و از میانگین تکرارهای آزمایش برای تجزیه های آماری استفاده شده تجزیه عامل به روش مولفه های اصلی و حد اکثر در شیمیایی کل صفات مورد مطالعه را به سه عامل عیار قند خالص ، عملک رد ریشه و خصوصیات ظاهری ریشه تقسیم نمود . در تجزیه رگرسیون مرحله ای برای عملکرد ریشه به عنوان متغیر تابع و سایر صفات به عنوان متغیرهای متسقل به ترتیب صفات عملکرد ش کر، عیار قند ، عملکرد ش کرسفید ، ضریب قلیائیت ، قطر ریشه و ارتفاع طوقه به عنوان مهم ترین صفات شناسایی شدند که نقش صفات عملکرد شکر، شکر قابل استحصال و قطر ریشه در عملکرد ریشه مثبت بود . همچنین صفات مهم تعیین کننده عیار قند به ترتیب شکر قابل استحصال ، نسبت سدیم به پتاسیم ، و راندمان استحصال بودند . در نهایت تجزیه همبستگی متعارف نشان داد که با افزایش طول و قطر ریشه و کاهش قطر طوقه م یزان ناخالص های ریشه کاهش می یابد.

ارتباط بین صفات , تجزیه عامل با تجزیه رگرسیون مرحله ای , تجزیه همبستگی متعارف, چغندرقند, منوژرم