آذر طاعی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان,
ملیحه همایونی فر - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی
مجید خیاوی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان,

با توجه به نیاز کشور به روغن خور اکی و پروتئین گیاهی معرفی ارقام جدید و پرمحصول سویا می تواند گام مهمی در جهت افزایش تولید دانه های روغنی باشد . به منظور ارزیابی لاین ها ی جدید سویا و معرفی ارقام پرمحصول و سازگار ، ٤ لاین خالص سویا به همراه دو رقم ویلیامز و سنچری (جمعًا شش تیمار ) به مدت دو سال در دو ایستگاه خوی و میاندوآب با هم مقایسه و ارزیابی شدند طرح آزمایش بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار بود . هر ساله بر روی نتایج حاصله تجزیه واریانس ساده انجام و در پایان دو سال بر روی نتایج هر منطقه تجزیه مر کب جداگانه و بر روی نتایج کلی نیز تجزیه مر کب انجام و میانگین داده ها به رو ش دا نکن با هم مقایسه شدند . ضریب همبستگی بین صفات نیز تعیین گردید و با استفاده از آماره های پایداری واریانس محیطی ، ضریب تغییرات محیطی ، اکووالانس ریک، ضریب رگرسیون، انحراف از خط رگرسیون ، ضریب تبیین و متد Rank تجزیه پایداری انجام گردید. براساس نتایج کلی لاین ١ Williams×Chippewa با متوسط عمل کرد ۳۷۹۷ کیلوگرم در هکتار برای منطقه خوی و مناطق مشابه (شمال استان آذربایجان غربی ) و لاین 2 Blackhawk×Granglbe با متوسط عمل کرد ٢۰۸۷ کیلوگرم در هکتار برای منطقه میاندوآب و مناطق مشابه آن (جنوب استان آذربایجان غربی) انتخاب و توصیه می شوند. در نتایج تجزیه پایداری نیزلاین ٢ Blackhawk×Granglbe به عنوان پایدارترین رقم از نظر عمل کرد دانه انتخاب گردید.

سویا, عملکرد, دانه های روغنی