بررسی خصوصیات کمی و کیفی لاین های بین المللی برنج

به منظور انتخاب لاین های برنج پر محصول و با کیفیت مطلوب ، آزمایشی با ٥٢ ژنوتیپ برنج در قالب طرح آماری آگمنت وبر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با ٤ تیمار شاهد در ٤ تک رار در موسسه تحقیقات برنج کشور(رشت ) در سال ١٣٨٣ اجرا شد . هر ژنوتیپ درکرتی به ابعاد ٥ متر ×1/4 متر به فواصل کاشت 20×20 سانتی متر به صورت تک بوته نشاء شد . در این تحقیق تعداد ١٧ صفت کمی و ( کیفیت دانه با ده نمونه تصادفی از هر ک رت به روش استاندارد ( ١٣ ارزیابی شدند . نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین ژنوتیپ های شاهد ازنظر صفات مورد مطالعه بجز تعداد دانه پر در خوشه و طول و عرض برنج قهوه ای اختلاف معنی داری وجود دارد . مقایسه میانگین شاهد ها نشان داد که بهترین شاهد از نظر صفات کمی نظیر عملکرد دانه شاهد IR72 و بهترین شاهد از نظر صفات کیفیت دانه رقم شاهد هاشمی بود . مقایسه میانگین ژنوتیپ های غیر تکراری با شاهد ها نشان داد که تیمار های 6، 7، 9، 14، 18، 24، 28، 29، 30، 31، 33، 35، 36، 42 و 45 دارای عملکرد بالا (بیش از تن در هکتار)، کیفیت مطلوب پخت با آمیلوز متوسط ( ٢٠ تا ٢٥ در صد ) بودند. بعلاوه کیفیت تبدیل آن ها با بیش از ٥٠ در صد برنج سالم مناسب بوده و از نظر کیفیت ظاهری دانه با داشتن طول دانه بیش از ٦ میلی متر از ارقام دانه بلند بودند. در نتیجه این ژنوتیپ ها به عنوان لاین های پر محصول و با کیفیت دانه مطلوب انتخاب شدند.

کلیدواژه ها:

برنج ، مقایسه عملکرد ، کیفیت دانه ، طرح اگمنت