آرش دیندار - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج،
عمران عالیشاه - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات پنبه
محمدرضا صلواتی - محقق مرکز تحقیقات توتون تیرتاش،
عبدا. . . محمدی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

به منظور مطالعه میزان عملکرد و همبستگی صفات مختلف توتون ، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار و ۵ نمونه در کرتهای 5×4 در سال ۱۳۸۳ با پنج رقم به نام های کوکر 347 (Coker347)ف کوکر 319 (Coker319) ، بارلی 21 (Burley21) ، تی ان 86 (TN86) و گات 4 (GAT4)، به همراه ١٠ دورگ حاصل از تلاقی ارقام فوق در مرکز تحقیقات توتون تیرتاش به مورد اجرا درآمد . صفات مورد ارزیابی شامل میزان آلودگی ، طول برگ ، عرض برگ ، ارتفاع بوته ، تعداد برگ ، فاصله میانگره ، سطح برگ و عملکرد برگ خشک بود آلودگی مصنوعی در دو مرحله 6-5 برگی و 8-7 برگی از طریق مایه کوبی با عصاره برگ های آلوده به ویروس موزائیک توتون بوسیله دست بر روی برگ ها مالیده شد و برای تاثیر آلودگی بر گیاه ، زخمهایی بر روی برگ ایجاد گردید . بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس ، کلیه صفات در سطح آماری ۱% اختلاف معنی داری را نشان دادند . بر اساس نتایج مقایسات میانگین به روش آزمون چند دامنه ای دانکن ، بارلی ۲۱ در حساس ترین و گات ۴ در مقاوم ترین کلاس از نظر مقاومت به ویروس موزائ یک توتون، گروه بندی شدند، همچنین از نظر عملکرد ، کوکر ۳۱۹ در بالاترین و گات ۴ در پایین ترین کلاس گروه بندی شدند . بالاترین میزان همبستگی بین میزان آلودگی با تعداد برگ ، طول برگ با عرض برگ ، عرض برگ با سطح برگ ، افزایش فاصله میانگره با کاهش تعداد برگ و عملکرد برگ خشک با تعداد برگ بوده است.

توتون، ویروس موزائیک توتون ، مقایسات میانگین ، همبستگی صفات