مطالعه توارث عملکرد دانه گندم و اجزا آن تحت شرایط تنش و عدم تنش خشکی

  • سال انتشار: 1385
  • محل انتشار: نهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران
  • کد COI اختصاصی: NABATAT09_440
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 561
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جعفر احمدی

استادیار دانشگاه ایلام،

صدیقه فابریکی اورنگ

دانشجوی فوق لیسانس

عبداله محمدی

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج،

عباسعلی زالی

استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران

چکیده

به منظور تعیین نحوه عمل ژن و توارث عمل کرد دانه و اجزای آن از روش تجزیه میانگین نسل ها با استفاده از آزمون مقیاس مشترک که همزمان تمام نسل ها را مورد آزمون قرار می دهد ، استفاده شد . این تحقیق در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران واقع در کرج انجام گرفت . به منظور به دست آوردن بهترین مدل ژنتیکی برای صفات مختلف تحت شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی، ژنوتیپ ها و نسل های آماده شده در سال های قبل مورد ارزیابی قرار گرفتند . بذور نسل های مورد نیاز برای انجام آزمایش تجزیه میانگین نسل ها شامل نسل های والدین BC1 ،F2 ،F1 ،(P2, P و BC2 برای تلاقی های سرداری × 7007، سرداری ×7107 و 5593×7107 تهیه شدند . ارقام سرداری و 5593 مقاوم و ارقام 7007 و 7107 حساس به خشکی می باشند. در آزمایش مربوط به هر تلاقی از طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار استفاده گردید ، بطوری که در هر آزمایش دو تکرار تحت شرایط آبیاری معمول و دو تکرار تحت شرایط تنش آبی قرار گرفت . برای اندازه گیری صفات مورد مطالعه از جوامع والدین و F1 ها ازهر کرت ١٠ بوته تصادفی ، در جوامع حاصل از تلاقی های برگشتی از هر کرت ٥٠ بوته و در F2 ها از هر کرت ١٠٠ بوته رقابت کننده انتخاب شدند . صفات اندازه گیری شده در آزمایشات عبارت بودند از : وزن بوته ، تعداد پنجه ، ارتفاع بوته ، طول سنبله ، وزن سنبله های هر بوته، تعداد دانه در سنبله ، وزن ١٠٠ دانه و عملکرد دانه . میانگین (m) و اثرهای ژنها شامل ، اثر افزایشی (d)، اثر غالبیت ،(h)، اثر متقابل افزایشی × افزایشی [i]، افزایشی × غالبیت [j] و غالبیت × غالبیت [l] برای صفات مختلف برآورد شد ، ولی همه اثرهای ژنی تواما در کلیه صفات مشاهده نشد . مدل ساده افزایشی ‐ غالبیت به تنهایی برای هیچکدام از صفات کفایت نکرده و مدلهای دارای اثرات اپیستازی برازش خوبی نشان دادند . اثر غالبیت ژنها مهم ترین عامل ژنتیکی کنترل در بیشتر صفات مورد بررسی شناخته شد . علی رغم معنی داربودن اثر افزایشی در بیشتر صفات، اهمیت این اثر کمتراز اثر غالبیت بود . ضمنا اپیستازی غالبیت× غالبیت [l] اهمیت بیشتری نسبت به اپیستازی افزایشی × افزایشی [i] داشت و برآوردهای درجه غالبیت مبین کنترل ژنی بیشتر صفات به صورت غالبیت بود.

کلیدواژه ها

گندم، توارث، عمل ژن، مقاومت، تنش خشکی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.