عبدالرضا نصیرزاده - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس
سید اصغر حسینی مروست - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس
داریوش مظاهریان - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

در این پژوهش به منظور ارز یابی تاثیر تر اکم بر شاخص های فیزیولوژیکی رشد در سه رقم ذرت دانه ای، آزمایش مزرعه ای به صورت فاکتوریل و در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار بصورت کشت تابستانه در مزرعه مزد آباد مروست در تیرماه ١٣٨٣ به اجرا درآمد. فاکتور اول در سه سطح شامل هیبرید های ذرت دانه ای SC604، SC630 و SC647 و فا کتور دوم شامل تر اکم بوته در چهار سطح 5/56، 6/67، 8/33 و 11/11 بوته در متر مربع بود . نتایج نشان داد که با افزایش تر اکم تا 11/11 بوته در متر مربع شاخص سطح برگ ، دوام شاخص سطح برگ، آهنگ رشد گیاه، و آهنگ پر شدن دانه هیبریدهای SC647 و SC630 در سراسر طول فصل رشد افزایش یافت زیرا در این هیبریدها ، با افزایش تر اکم شاخص سطح برگ به حدی نرسیدکه بتواند ٩٥ % تابش خورشیدی را جذب کند، بنابراین با افزایش تراکم تا 11/11 بوته در مترمربع کلیه شاخص های مورد مطالعه و در نتیجه تجمع ماده خ شک در ا ین هیبریدها افزایش یافت در حالیکه در هیبرید SC604 بیشترین مقدار شاخص های مذ کور در تر اکم 8/33 بوته در متر مربع به دست آمد و در تراکم زیادتر ، از ابتدای فصل رشد تا حدود ١٠٠٠ درجه روز پس از کاشت، وزن خش ک کل افزایش نشان داد و پس از آن روند تجمعی ماده خشک در تراکم های 8/33 و 11/11 بوته در مترمربع تقریبًا مشابه هم بود همچنین هیبرید SC604 دارای بیشترین ماده خشک ( ٢٣٢٠٠ کیلوگرم در هکتار )، هیبرید SC647 دارای کمترین ماده خشک ( ١٤٣٤٠ کیلوگرم در هکتار ) و میزان ماده خشک SC630 ا (20650 کیلوگرم در هکتار ) حدواسط بین دو هیبرید دیگر بود . تجمع ماده خشک در هیبرید SC604 در مقایسه با هیبرید SC630 مربوط به طولانی تر بودن دوره رشد و بیشتر بودن رشد نسبی گیاه است و عملکرد بیشتر دانه در هیبرید SC604 در مقایسه با هیبرید SC647 به طولانی تر بودن طول دوره پر شدن دانه بر می گردد.

ذرت دانه ای, شاخص های فیزیولوژیکی, تراکم بوته