بررسی اثرات فواصل خطوط و تراکم بذر بر عملکرد گندم نان لاین M-75-7 (پیشتاز)

به منظور تکمیل نتا یج بررسی های قبلی بر رو ی فواصل خطوط کشت و تعیین د قیق میزان بذر مصر فی آزمایشی با استفاده از طرح آماری کرت های نواری (Strip plot) در قالب بلوک های کامل تصادفی و در ۳ تکرار در مزرعه تحقیقاتی چهارصد هکتاری طی دو سال زراعی 80-79 و 81-80 اجرا شد. در این تحقیق فواصل خطوط کشت گندم نان رقم پیشتاز بر رو ی پشته ها در سه سطح 12/5، 15/5، 18/5 سانتی متر به ترتیب بر رو ی پشته ها ی 50، 62/5 و 75 سانتی متر در کرت ها ی عمودی و تراکم بذر نصر فی در شش سطح شامل 300، 325، 350 ، 375، 400 و 425 دانه در متر مربع در کرت های افقی قرار داشتند . نتایج تجزیه مر کب صفت عملکرد دانه نشان داد که اثر فاصله خطوط کشت در سطح احتمال ۱% معنی دار بوده ولی بقیه اثرات ساده و متقابل معنی دار نبودند . بنابراین با توجه به معنی دار بودن اثر فاصله خطوط کشت با کاهش فاصله خطوط کشت میزان عملکرد دانه افز ایش قابل ملاحظه ای نشان داده که بر اساس نتا یج مقایسه میانگین ها سطوح فاصله خطوط کشت در سه کلاس مجز ای آمار ی قرار داشتند . نتا یج آزمون متعامد نشان داد که روند تغییر صفات عملکرد دانه ، عملکرد بیولوژیکی، تعداد سنبله در متر مربع و تعداد دانه در متر مربع تحت تاثیر فاصله خطوط کاشت خطی بوده بطور یکه کاهش فاصله خطوط تاثیر ثابتی را برافز ایش عملکرد دانه در متر مربع داشته که در سطح احتمال ۱% معنی دار بودند. همچین در مورد عملکرد دانه روند تغییرات تحت تاثیر تراکم بذر خطی ولی وزن هزار دانه تحت تاثیر تراکم بذر از معادله درجه ۲ تبعیت نموده در سطح ۱% معنی دار بودند. همچنین نتا یج همبستگی نشان داد که بیشترین همبستگی مثبت معنی دار بین عملکرد دانه و تعداد دانه در متر مربع بوده و مهم ترین جزء عملکرد به منظور افزایش عملکرد دانه هم ین صفت می باشد . پس از آن صفات تعداد سنبله در متر مربع و وزن هزار دانه قرار داشته که همبستگی معنی داری را با عملکرد دانه نشان دادند . در حالیکه بین عملکرد دانه و تعداد دانه در سنبله همبستگی معنی داری مشاهده نگرد ید. علی رغم معنی دار نبودن اثر تراکم بذر بر عملکرد دانه بیشترین میزان عملکرد از تراکم بذر ۳۷۵ دانه درمتر مربع بدست آمده که کمی بیش از تراکم بذر توصیه شدهطبق نتا یج تحقیقات قبلی( ۳۵۰ دانه در متر مربع ) بوده و می توان اظهار داشت که با توجه به نتایج مربوط به اثر متقابل فاصله خطوط * تراکم بذر بهتر است در فاصله خطوط 12/5 سانتی متر از تراکم بذر ۳۵۰ دانه در متر مربع ودر فواصل خطوط کشت 15/5 و 18/5 سانتی متر از تراکم بذر ۳۷۵ دانه در متر مربع استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

تراکم بذر ، عملکرد ، عملکرد ، گندم