بررسی کارایی تعدادی از قارچهای میکوریزا آربوسکولار در ارقام بومی، اصلاح شده و لاین موتانت گندم با استفاده ا زرادیوایزوتوپ فسفر ٣٢

در این تحقیق ، به منظور بررسی همزیستی قارچهای میکوریزا آربوسکولار با ریشه گندم که به عنوان کود بیولوژیک مطرح بوده و می توانند نقش مهمی در تأمین نیازهای غذایی گیاه و یا حفاظت از آن داشته باشند . یک طرح تحقیقاتی در شرایط گلخانه اجرا گردید. به منظور بررسی دقیق تر کارایی و فعالیت میکرو ارگانیسم های مورد نیاز از فسفر ٣٢ (فسفر رادیواکتیو) استفاده شد .باتوجه به و یژگی قارچهای میکوریز – در انتشار میسلیوم ، طبیعتا تیمار های که توانسته بودند همزیستی مناسب تری برقرار نمایند ، میزان جذب فسفر – ٣٢ مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به و یژگی قارچهای میکوریز در انتشار میسلیوم ، طبیعتا تیمار هایی که توانسته بودند همزیستی مناسب تری برقرار نمایند ، میزان جذب فسفر – ٣٢ نیز از خا ک بیشتر شده بود که این را به راحتی ازطریق ردیابی فسفر ‐ ٣٢ صورت پذیرفت . این تحقیق بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب بلوک های کاملا تصادفی با دو عامل در چهار تکرار در شرایط کنترل شده و محصور و با رعایت تمام نکات ایمنی اجرا گردید. هر تکرار شامل ١٥ تیمار آزمایشی بود و مجموعا ٦٠ تیمار آزمایشی (گلدان) در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند . گندم در ٣سطح شامل : ارقام طبسی، مهدوی و لاین موتانت طبسی و میکوریزا در ٥ سطح شامل : عدم کاربرد (شاهد) و کاربرد سویه های مختلف جنس Gloms sp که شامل G.mosseae canda, ,G.etunicatum ، G.mosseae iran, G.intraradices بود. ماده حامل بصورت رس و برای هر عدد بذر ٢٠٠ عدد اسپور قارچ وجود داشت . نتایج تجزیهواریانس ارقام مختلف نشان می دهد که بین ارقام بومی ، اصلاح شده و لاین موتانت گندم از نظر تاثیر بر صفات اکتیویته در ماده خشک و اکتیویته درگیا ه در سطح ١% اختلاف معنی داری وجود داشت.از واکنش اختصاصی ارقام بدون توجه به منبع تلقیح ، مشخص شد که و اکنش ارقام گندم به قارچ میکوریزا یک صفت ارثی است ، بطوریکه لاین موتانت طبسی با دارا بود ن 747/40 بکلرل در گرم ماده خشک گیاهی در گروه برتر و رقمهای مهدوی و طبسی در گروههای دوم و سوم قرار گرفتند.و اثر سویه های مختلف میکوریزای در سطح ١ % بر روی صفات فوق ذ کر دارای اختلاف آماری معنی داری بودند . انواع گونه های قارچ میکوریزا آر بوسکولار اثرات مختلفی د ر رشد گیاه و جذب عناصر غذایی نشان می دهند. نتایج بررسی ها بیانگر این مطلب است که برای افزایش رشد گیاه و تولید محصول بایستی موثرترین گونه قارچی را انتخاب نمود .، و لازم به ذکر است که تمام گونه های قارچی از شاهد جذب بیشتری داشتند . مقایسه میانگین سویه های میکرویزایی حا کی از آن بود که گونه G.etunicatum با 803/21 بکلرل در گرم ماده خشک گیاهی از میان بقیه گونه ها در مکان برتر جا ی گرفت و گونه های G.mosseae conde G.intraradices, G.mossear iran به ترتیب در رده های بعدی (دوم تا چهارم ) و تیمار شاهد (بدون تلقیح ) با داشتن 271/71 بکلرل در گرم ماده خشک گیاهی در آخرین گروه (پنجم) قرار گرفت.نتایج بررسی های مختلف بیانگر این نکته است که برای افزایش رشد و افزایش جذب عناصر مختلف غذایی موثرترین گونه قارچی را انتخاب کنید، زیرا در بین گونه ها از نظر جذب عناصر غذایی تفاوت هایی وجود د ارد، و لازم به ذ کر است که تمام گونه های قارچی از شاهد جذب بیشتری داشتند.

کلیدواژه ها:

گندم ، میکوریز ، فسفر 32