محمد رضوانی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر و دانشجوی دکتری اکولوژی کشاورزی واحد علوم و تحقیقات تهران
فائزه زعفریان - دانشجوی دکتری زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

بعد از کود دهی، زمان برداشت مهم ترین عملیات مدیریتی در تولید توتون با کیفیت وکمیت مناسب می باشد. حدود 1/5 تا 2 ماه بعد از نشاءکاری بوته های توتون رشد کافی کرده و بتدریج برگ ها شروع به رسیدن می کنند. از آنجا که برگ های تحتانی بوته (پابرگ ها ) زودتر از سایر برگ ها بوجود آمده اند، در نتیجه زودتر نیز به مرحله برداشت می رسد و در صورتیکه زودتر یا دیرتر از موعد مقرر برداشت شوند ، می توانند روی خصوصیات کمی و کیفی برگ های بالاتر تاثیر بگذارند . در این تحقیق سعی شد ، مناسب ترین زمان برداشت پابرگ تعیین گردد تا بتوان از نتایج آن در برنامه ریزی های درست زمانی ، جهت برداشت برگ ها استفاده کرد. این آزمایش در سال زراعی ۱۳۸۳ در مزرعه مرکز تحقیقات و آموزش توتون تیرتاش بهشهر در قالب طرح بلو ک کامل تصادفی با ۴ تکرار و ۴ تیمار در روی توتون ویرجینیا رقم کوکر‐ ۳۴۷ اجراء گردید . تیمار های این آزمایش عبارت بود از : برداشت پابرگ درزمان خیلی نارس ، برداشت پابرگ در زمان نارس ، برداشت پابرگ در زمان رسیده و برداشت پابرگ در زمان بیش از حد رسیده . با توجه به نتایج مقایسه میانگین های تیمارها، بهترین عملکرد مربوط به برداشت پابرگ در زمان رسیدگی صنعتی بود که با حد اکثر عملکرد برگ عمل آوری شده توتون (1875/19kg/ha) همراه بود (0.01>=p). کمترین میزان عملکرد برگ عمل آوری شده توتون (1412/25kg/ha) مربوط به برداشت در زمان خیلی نارس بود . بیشترین میزان قند (13/925%) در تیمار برداشت نارس و کمترین میزان در تیمار بیش از حد رسیده (12/57%) مشاهده شد . بر اساس نتایج جدول تجزیه واریانس درصد ن یکوتین تیمار های مختلف تفاوت معنی داری با یکدیگر داشتند. مقایسه میانگین های حاصل از آزمایش نشان داد که میانگین تیمار های مختلف تفاوت معنی داری با یکدیگرنداشتند.

زمان برداشت، پابرگ، توتون ویرجینیا