علی فرقانی - مدیر حوزه تخصصی مدیریت تکنولوژی پژوهشکده توسعه تکنولوژی جهاد دانشگاهی
اشکان حق بین - کارشناس ارشد مدیریت فناوری پژوهشکده توسعه تکنولوژی جهاد دانشگاهی

عوامل فرهنگی-اجتماعی از جمله زیرساخت های کلیدی برای توسعه فناوری به شمار می رود. در این زمینه سرمایه های اجتماعی بسیار حائز اهمیت هستند و در این خصوص پژوهش قابل توجهی در کشور صورت نگرفته و شاخص های مناسبی نیز تدوین نشده است. از جمله معیارهای کلیدی در این زمینه می توان به میزان اعتماد به نفس، خدواتکایی، فرهنگ کارآفرینی و نوآوری، برتری جویی و میزان اهمیت دادن به علم و فناوری (به عنوان عامل برتری)، کار گروهی ، وجدان کاری و ... اشاره نمود. هدف این تحقیق تبیین شاخص های فرهنگی و اجتماعی موثر بر توسعه علم و فناوری و ارزیابی کلی این عوامل بر حسب اطلاعات موجود در ایران است. بدین منظور ابتدا با مرور ادبیات رویکردهای مدیریت دانش و فناوری و مدل های سنجش آن و تاکید بر بعد شناختی دانش ضمنی، دو دسته عوامل فرهنگی و سرمایه اجتماعی موثر در توسعه ظرفیت خلق، انتقال و جذب دانش و فناوری شناسایی و سپس شاخص های کلیدی از طریق ارزیابی شاخص ها با معیارهای ارزیابی انتخاب و تحلیلی از وضعیت برخی از این شاخص ها در ایران انجام شده است. در نهایت برخی توصیه های سیاستی به منظور تقویت زیرساخت های فرهنگی-اجتماعی در راستای توسعه نظام علم و فناوری کشور ارائه شده است.

توسعه علم و فناوری، عوامل فرهنگی، سرمایه اجتماعی، ایران