سیروان نیکمنش - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد محیط زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان
شهرام کبودوندپور - عضو هیات علمی گروه مهندسی محیط زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان
برزان بهرامی کمانگر - عضو هیات علمی گروه مهندسی شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان

اکوسیست مهای رودخان های بستر زیست طیف وسیعی از زیستمندان ازجمله؛ ماهیان، حشرات آبزی، پلانکتونهایجانوری و گیاهی، پرندگانکنار آبزی و پستاندارانی نظیر؛ شنگ به شمار م یروند. لذا شناخت اجزایتشکیل دهند هی این اکوسیست مهای طبیعی در راستای مدیریت پایدارو بهر هبرداری بهینه از این منابع بسیار حایز اهمیت است. از این رو بهمنظور شناسایی جوامع ماکروزئوبنتوز رودخانه قشلاق سنندج، بر اساسآشفتگ یهای محیطی مانند؛ تلاقی رود جدید، تاثیر سد، ورود فاضلابانسانی، کشاورزی و یا صنعتی که این رودخانه را در طول مسیر تحتتاثیر قرار می دهند، 6 ایستگاه نمون هبرداری که تقریباً مسیری به طول60 کیلومتر از این رودخانه را شامل، انتخاب شد. نمون هبرداری در خلالاردیبهشت ماه تا مهر ماه سال 1389 به صورت ماهانه از 6 ایستگاه )با3 تکرار در هر ایستگاه( با استفاده از نمون هگیر سوربر )اندازه 30 × 30سانت یمتر و مش سایز 80 میکرون( صورت گرفت. مجموعا 108 نمون هیماکروزئوبنتوزی ) 1000 . > اندازه 250 < . ( جم عآوری شدند. نمون هها از کلی دهای شناسایی معتبر مورد شناسایی و به لحاظ فراوانی و بیوماسمورد ارزیابی قرار گرفتند. در کل 59 خانواده از 18 راسته، 6رده و 4شاخه از جوامع ماکروزئوبنتو زی در طول این رودخانه شناسایی شدند.بیشترین تنوع را راسته Diptera ، با 16 خانواده از رده حشرات آبزی ازشاخ هی Arthropoda ، به خود اختصاص داد و کمترین تنوع به راست هیPharyngobdellidae با 1 خانواده از شاخ هی Annelida ، رد هیHirudinea اختصاص یافت. از راست ههای دیگر شامل؛ ، OligochaetaRhynchobdellidae، Ephemeroptera، Odonata،Hemiptera،Megaloptera، Lepidoptera، Trichoptera، Coleoptera،Prosobranchiata و Pelecypoda به ترتیب 4، 2، 7، 4، 4، 1، 1،5، 6، 5 و 2 خانواده شناسایی شدند. نتایج حاکی از تنوع قابل ملاحظهجوامع ماکروزئوبنتوزی این رودخانه بود که م یبایست در برنام ههایمدیریتی این رودخانه لحاظ شود.

تنوع زیستی، جوامع ماکروزئوپنتوزی، رودخانه قشلاق سنندج