روش های شکستن خواب بذر و اندازه گیری شاخص های جوانه زنی بر جمعیت های مختلف بذر کمای ایرانی

کمای ایرانی ) Ferula persica var. persica ( گیاهی دارویی، بومیایران و متعلق به تیره چتریان ) Apiaceae ( است. بذرهای این گیاه دارایدوره خواب طولانی می باشد بنابراین کوتاه کردن دوره خواب و افزایشمیزان جوانه زنی بذرها توسط رو شهای آزمایشگاهی می تواند در احیایاین گیاه موثر باشد. از آنجا که تیمار سرمادهی و خیساندن بذور جهتشکستن زود هنگام خواب بذر در بیشتر جنسهای تیره چتریان مفید است،لذا در پژوهش حاضر که در سال 1388 انجام گرفته است، بعد از اندازهگیری درصد خلوص بذور اثر فاکتورهای سرمادهی مرطوب، سرمادهیخشک و همچنین شستشوی بذور قبل از سرمادهی برروی پنج جمعیتکمای ایرانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در چهارتکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که در فاکتورهایمورد بررسی، قوه نامیه و شاخص های مرتبط به آن ) متوسط جوانه زنیروزانه، سرعت جوانه زنی روزانه و متوسط زمان لازم برای جوانه زنی(تفاوت معنی داری را از لحاظ آماری در سطح احتمال یک درصد نشانمی دهند. در مورد اثرات متقابل، تیمار F4Z0 ) بذر F4 در تیمار سرمادهیمرطوب بدون شستشو( نسبت به سایر تیمارها، قوه نامیه بالاتری داشتهو تعداد روز تا رسیدن به حداکثر درصد سبز، کمتری دارد، همچنیندرخصوص شاخص سرعت جوانه زنی روزانه که مربوط به تعداد روز برایجوانه زنی تک بذر می باشد تیمارهای F4Z0 و F5Z0 دارای کمترینسرعت و بیشترین مقدار می باشند. در مورد اثرات ساده، بهترین روششکستن خواب بذر در این گونه، سرمادهی مرطوب می باشد و شستشویمداوم بذور قبل از کشت به جهت از بین بردن پوشش بذر اثر مثبتیبرجوانه زنی نداشته است.

کلیدواژه ها:

بذر کمای ایرانی ، خواب بذر ، سرمادهی ، شاخص های جوانه زنی